Křenek: Pianoconcerten nr. 1 in Fis op. 18, 2 op. 81 en 3 op. 107. Mikhail Korzhev met het Engels symfonie orkest o.l.v. Kenneth Woods. Toccata Classics TOCC 0023  (68’45’). 2015

Křenek: Pianostukken op. 39 nr. 1-5; Pianosonates nr. 2 op. 59, nr 4 op. 114; George Washington variaties op. 120; Echo’s uit Oostenrijk op. 166 nr. 1-7; ‘Foxtrot’ uit Kleine suite op. 13a. Mikhail Korzhev. Phoenix 129 (73’38”). 2007

Ernst Křenek, is natuurlijk vooral bekend door zijn door de jazz beïnvloede opera Jonny spielt auf (Zagrosek, Decca 436.631-2) uit 1926. Later in zijn leven verwierp hij de regels van de tonaliteit om tot een eigen, vrij losse en ook voor oningewijde oren aanvaardbare vorm van twaalftoons techniek te komen.

Dat blijkt uit de drie, telkens wat korter wordende pianoconcerten die in de periode 1923 tot 1946 deels in Europa, na zijn gedwongen emigratie deels in de V.S ontstonden. Het zijn knappe, kleurige werken waarin het niet aan esprit en soms zelfs humor ontbreekt en waaraan enig eclecticisme niet geheel vreemd is. Nr. 1 in nog lyrisch en tonaal, nr. 2, besteld door het Concertgebouworkest vanwege het vijftigjarig bestaan in 1937 serieel en nr. 3, geschreven voor Dimitri Mitropoulos en het Minneapolis orkest, bondig ‘doet er niet toe’. Stimulerende factor op de achtergrond bij het componeren was de pianist Eduard Erdmann Wat ze nog aantrekkelijker maakt. Merkwaardig dus dat ze zo onbekend zijn. 

De Russisch-Amerikaanse pianist Mikhail Korzhev is een ware Křenek specialist. Hij toont begrip en verbeelding in zijn uitvoeringen en hij speelt deze werken alsof hij ze al jaren op zijn repertoire heeft en er zeer vertrouwd mee is en dus alle aandacht kan besteden aan een communicatieve overdracht.

Bijna een decennium eerder maakte Korzhev al een opname van een selectie uit de werken voor pianosolo. Hier weet hij de droge humor, de knoesperige ritmische structuren die steeds helder zijn naar voren te brengen een zekere sentimentaliteit die niet geheel vreemd was aan de componist goed in toom te houden door er een bitterzoete draai aan te geven, zoals in de nostalgieke Echo’s uit Oostenrijk. Htet charleston ritme middenin de George Washington variaties uit 1980 is ook een kostelijk moment. De vlegel klinkt wat droogjes, maar dat past hier feitelijk ook wel.