Koželuh, L. A.: Cantate Joseph der Menschheit Segen; Aria’s ‘Umbra noctis orbem tangit’ en ‘Quaeso ad me veni, sponse divine’; Missa in C; Klage auf den Tod Marien Theresien. Simona Eisinger (s), Siegfried Gohritz (sp) en Filip Dvořák (kl) met het Tsjechisch jongenskoor Boni pueri en de Tsjechische kamerfilharmonie Pardubice o.l.v. Marek Štilec. Naxos 8.573929 (68’21”). 2018  

De Tsjechische componist Leopold Antonin Koželuch (1747 - 1818) werd in de Boheemse stad Velvary geboren als zoon van een schoenmaker. Hij nam muziekles bij zijn neef, de componist Jan Antonín Koželuch en schreef zijn eerste werk - balletmuziek - voor het Nationaal theater in Praag. In 1778 werd hij door de magneet Wenen aangetrokken, nam nog even les bij Albrechtsberger en kreeg een rol als belangrijk pianist, waar hij de rol van Wagenseil als pianoleraar overnam en muziekleraar werd van aartshertogin Elisabeth, een dochter van keizerin Maria Theresia.

Het is nuttig te weten dat keizer Joseph II de vrijmetselarij bevorderde. Naast heel wat andere componisten moet ook Koželuch tot een loge hebben behoord. Daarvoor schreef hij rond 1783 de 33’20’ durende Cantate Joseph der Menschheit Segen. Een werk dat tot de belangrijkste vocale uitingen van de componist behoort. Het bevat behalve vocale bijdragen ook melodrama met gesproken tekst en instrumentale passages.

Verder is een tweetal geestelijke aria’s, de korte Mis (11’54”) met een prachtig orkestaandeel en de serieuze Klage auf den Tod Marien Theresien die van een subtiele schoonheid is doortrokken opgenomen. Dat is voor het eerst wat al deze werken betreft, zodat hiermee weer een leemte in de discografie van de componist is gevuld.

Gelukkig hebben alle vertolkingen een behoorlijk hoog niveau. Een speciaal woord van waardering voor Simona Eisinger die een belangrijke rol speelt in de Cantate en de Klage.