CD Recensies

KODÁLY: PIANOWERKEN, KRAUSZ

Kodály: Pianostukken op. 3 nr. 1-9; Meditatie over een motief van Debussy; ‘Valsette’; Pianostukken op. 11 nr. 1-7; Dansen uit Marosszek. Adrienne Krausz. Boedapest Muziek Centrum BMCCD 143 (61’41”). 2008 
 
Pianomuziek is niet het eerste genre waarmee man Zoltán Kodály (1882 - 1967) associeert en in zijn latere leven maakte hij wat nare opmerkingen over het instrument. Maar tussen 1905 en 1918 besteedde de componist een aanzienlijk deel van zijn compositorische energie aan de vleugel en deze werken waren cruciaal zowel in zijn absorptie van wat toen modernistische tendensen waren als voor de vestiging van zijn unieke muzikale persoonlijkheid.
De negen Pianostukken op. 3 staan sterk onder invloed van Debussy, met wiens hij zeer vertrouwd werd tijdens zijn studie in Parijs in 1904, In elk daarvan richt hij zich op een compositorisch detail: verschillend gebruik van dissonanten, de constructie van akkoorden, chromatiek e.d. Maar in sommige klinkt ook al Hongaarse volksmuziek door. 
Een tiende Pianostuk is de Valsette die afzonderlijk werd gepubliceerd. Het motief stamt uit Debussy’s Strijkkwartet. In de Pianostukken op. 11 beweegt Kodály zich verder weg van Debussy en is hij meer zichzelf. ‘Transsylvanisch lied’ daaruit heeft een haast sinister effect. Het is vrij heftige muziek. Dit aspect wordt duidelijk naar voren gebracht door Adrienne Krausz. 
De Dansen uit Marosszek zijn natuurlijk vooral bekend door de orkestversie. Het is zelfs de vraag of de componist het ooit heeft bedoeld als pianowerk. Maar het gebruik van het lage  pianoregister is interessant en Krausz legt er mooi de nadruk op. Zo speelt ook de tussenspelen met rondostructuur heel mooi.
Haar kernachtige spel is heel direct opgenomen in een studio van de Hongaarse omroep.
Ook Miki Aoki maakte een heel mooie cd met Pianowerken van Kodály. Zij speelt  de ‘Dansen uit Marosszék’ en die uit ‘Galánta’, de ‘Méditation sur un motif de Debussy’,  ‘Valsette’,  de ‘Pianostukken’ op. 3 en de ‘Kinderdansen’ nr. 1-12 (Profil PH 11040).