Koenig: Zwei Klavierstücke; ‘Materialien zu einem Ballett’, Strijkkwartet, ’Terminus X’, ‘Funktion Grün’, ‘Funktion Gelb’, ’60 Blätter für Streichtrio’. Resp. Jan-Marc Reichow (piano), Gottfried Michael Koenig (elektronica), LaSalle kwartet, Trio Recherche. RZ RZ 2003/4 (2 cd’s, 1u. 56’19”). 1961/96

 

Vanaf eind jaren zestig had ik via Stan Tempelaars regelmatig contact met het eerst bij de Universiteit Utrecht, later bij het Koninklijk Conservatorium in Utrecht ondergebrachte Instituut voor sonologie. Eén van de bepalende en drijvende krachten daar was de Duits/Nederlandse componist Gottfried Michael König (1926 - 2021). Toen velen nog van een mooie toekomst voor de zuiver elektronische muziek droomden behoorde hij tot de pioniers. Hij werd op vijfentwintigjarige leeftijd tot die voorkeur gebracht door in de Keulse WDR studio het voorbeeld van Eimert en Meyer-Eppler te volgen en assistent te worden van Stockhausen, Kagel en Ligeti.

In 1964 kwam hij naar Nederland waar hij directeur werd van dat Instituut voor sonologie en een bijzonder studieprogramma ontwikkelde. Deze cd met diverse eigen werken werd uitgegeven ter gelegenheid van zijn tachtigste verjaardag. De dubbel cd bevat zowel instrumentale als elektronische muziek. De volledige tweede cd is gewijd aan zijn meest recente instrumentale werk, de ’60 Blätter für Streichtrio’.

Zonder Gottfried Michael König zouden vroege elektronische werken zoals ’Kontakte’ van Karlheinz Stockhausen nooit tot stand zijn gekomen. De elektronische muziek uit de jaren zestig klinkt compromisloos en authentiek. De energieke König giet hier en daar enorme bakken herrie over je uit: geen mooischrijverij, maar wel verschrikkelijk spannende en scherpe muziek. Van de akoestische werken vallen vooral de monochrome pianostukken op en de zestig aforismen voor strijktrio. Serieel gecomponeerd, maar overal springlevend en druk gesticulerend. Goed dat er ten minste deze tast- en hoorbare herinnering aan de 30 december 2021 overleden componist bestaat.