Kagel: Strijkkwartetten nr. 1-3; ‘Pan, a tutti pagheni’. Dietmar Wiesner (piccolo blokfl) met het Arditti kwartet. WMD WMD 789004 (63’42”).
Deze cd bevat het eerste drietal Strijkkwartetten van Mauricio Kagel (1931 – 2008) uit 1967 en 1986, aangevuld met ‘Pan’ uit 1985. Strijkkwartet nr. 1 is één van de radicaalste (en kortste) kwartetten die ik ooit hoorde. Het likt zelfs nauwelijks op een strijkkwartet door al die vreemde geluiden (getokkelde geluiden van waarschijnlijk ‘geprepareerde’ instrumenten. Het lijkt meer bedoeld om de luisteraar in verwarring te brengen dan om met hem te communiceren. Niettemin heeft het iets indrukwekkends.
‘Pan’ is veel conservatiever, daar zijn melodieën, zelfs vrolijke in te herkennen, maar erg diepgravend is het werk niet.
Het Strijkkwartet nr. 2 heeft veel van nr. 1 maar is wat minder radicaal omdat er concessies in zijn gedaan aan de traditie.
Kwartet nr. 3 begint zelfs met een melodie en is voor Kagels doen mild van aard. Het is tenminste herkenbaar als strijkkwartet in plaats van een reeks vreemde geluiden van vier strijkers om luisteraars te treiteren. Misschien is het zelfs een van de beste kwartetten uit de jaren tachtig.
Als één ensemble in staat is om deze muziek tot zijn recht te laten komen, is dat wel het Arditti kwartet, gespecialiseerd in eigentijdse composities.