Lyatoshynsky: Symfonie nr. 3 in b op. 50; Grazhyna op. 58. Bournemouth symfonie orkest o.l.v. Kirill Karabits. Chandos CHSA 5233 (63’52”). 2018

De Oekraïnse componist Boris Mikolayovich Lyatoshynsky of vernederlandst (1895 - 1968) schreef zijn Symfonie nr. 3 in 1951 en gaf deze de bijnaam ‘Vrede zal de oorlog verslaan’ ter ere van de vijfentwintigste herdenking van de Oktoberrevolutie.

De symfonie werd voor het eerste in 1966 vastgelegd door Evgeni Mravinsky met het Leningrad filharmonisch orkest (Russian Disc RD CD 10902) en daarna in 1976 door Vladimir Gnedash met het Oekrains staats symfonie orkest (Russian Disc RD 11060) en met hetzelfde orkest in 1993  nogmaals door Theodore Kuchar (Naxos 8.555579). Maar die waren van de gecensureerde versie uit 1954.

Ook deze componist had namelijk te maken met de culturele Sovjet repressie en moest de finale in 1954 aanpassen om het werk uitgevoerd te krijgen. 

Hier horen we het werk van Karabits in de oorspronkelijke vorm en gelukkig zijn uitvoering en opname van beter kwaliteit dan de voorgangers. De symfonie begint dreigend als om onheil te voorspellen, maar krijgt geleidelijk een feestelijker aanzien. Het andante is vrij lang uitgevallen en heeft een idyllsch aanzien, maar eindigt ook weer somber. Nieuwe dreiging spreekt uit het korte allegro feroce met echter wel ook een prachtige Slavische melodie. In de finale kan tenslotte victorie worden gekraaid.

De ballade Grazhyna naar een gedicht van Adam Mickiewicz (1798 - 1855)  gaat over een Litouwse legerleidster die het opnam tegen de Teutonen is uit 1955 en eveneens bedoeld als eerbetoon aan de grote Pool bij de herdenking van diens honderdste sterfdag.

Meesterlijk is wat Karabits en zijn orkest hier laten hore. Beter had de componist het niet kunnen treffen.