Leifs: Edda I op. 20 ‘De schepping van de wereld’. Gunnar Gudbjörnsson (t), Njarni Thor Kristinsson (bs) met de Schola cantorum en het IJslands symfonie orkest o.l.v. Hermann Bäumer. BIS SACD 1350 (75’39”). 2007

Leifs: Edda II op. 42 ‘De levens van de goden’. Hanna Dóra Sturludóttir (mz) Elmar Gilbertsson (t), Kristinn Sigmundsson (bs) met het IJslands symfonie orkest o.l.v. Hermann Bäumer. BIS SACD 2420 (65’10”). 2018

Iemand als ik die sinds zijn pubertijd gefascineerd is door IJsland en daar tweemaal uitgebreid heeft rondgereisd (en hoewel het later niet meer was toegestaan met een klont groene zeer een geyser ‘aan de praat’ heeft gebracht) is het logisch om ook - zijn het vluchtig - kennis te nemen van de Poëtische en de Proza Edda, verzamelingen van vaak mythologische volksverhalen.

De muziek van de grote nationale componist Jón Leifs (1899 - 1968) is doorgaans geïnspireerd door de machtige IJslandse natuur, de Middeleeuwse tradities, folklore en literatuur. Zijn opus magnum is het (onvolledige) driedelige Edda oratorium waaraan hij vanaf ongeveer 1930 tot zijn dood werkte.

Zo wordt in de dertien delen van Edda I (1932-1939) het verhaal verteld van de reus Mir en zijn dood in handen van Odin en zijn broers die de aarde, de zee en de hemelen en tevens de eerste mens scheppen

Aanvankelijk stuitte deze muziek op onbegrip en werd ze nauwelijks uitgevoerd. Edda I was pas in 2006 voor het eerst te horen, Edda II in 2018 en gelukkig zijn daar meteen opnamen van gemaakt. Dan blijkt dat het idioom van Leifs muziek even ruig en grandioos is als het IJslandse tektonische landschap, maar gelukkig ook wordt verzacht door lyrische momenten.

De uitvoering van deze werken vergt veel van solisten, koor en een omvangrijk orkest dat ook beschikt over de Viking lur, een soort alphoorn en rotsblokken waarop met hamers wordt geslagen als versterking van het slagwerk.

Het is haast een wonder hoe Hermann Bäumer het complexe geheel tot tweemaal toe met zelfs finesse bijeenbrengt in twee heel sfeervolle uitvoeringen. Lof verdient vooral het koor, dat heel lastige partijen te verweken heeft. Opnamen als deze zijn ware gebeurtenissen van belang in de cd wereld. 

Wie onder de indruk is van deze werken moet beslist ook een naar Leifs Saga symfonie (nr. 1) luisteren (Osmo Vänskä op BIS CD 730).