Liszt: Pianosonate in b; Trübe Wolken; Richard Wagner – Venezia; Unstern! Sinistre, disastro; 4 Kleine Klavierstücke; En rêve; Schlaflos! Frage und Antwort; La lugubre gondola. Paul Lewis. Harmonia Mundi HMC 90.1845 (60’00). 2003 I

n de aan de Sonate gewijde Vergelijkende Discografie uit februari 2006 wordt deze cd vermeld en positief beoordeeld, misschien niet als ‘winnaar’ in dat grote veld, maar wel als interessante visie op een overbekend werk. Het was daarom interessant om de bewuste cd nog eens te voorschijn te halen en op zichzelf te beluisteren. Eigenlijk met meer aandacht voor de late pianowerken dan voor de sonate ditmaal.Aangenaam treft hier meteen de warme, duidelijke pianoklank. De Berlijnse Teldec studio waar Lewis vaker werkt met  als resultaat die bijzonder mooie toon, heeft wat dat betreft uitstekende eigenschappen. Het knappe van Lewis’ opvatting is dat hij in het eerste deel van die sonate haast quasi improviserend toch voor een hechte structuur zorgt.

Maar haast zijn grootste troeven speelt de pianist uit in die moeilijke, lastig grijpbare, soms raadselachtige late werken. Alleen al daarvoor zou men deze cd moeten beluisteren. Een heel gamma van eigenschappen en sferen ontplooit zich daar: van het zeer door Stravinsky bewonderde Nuages gris dat op Debussy, Bartók en zelfs Schönberg vooruit lijkt te lopen tot het sinistere en heftige Unstern. Troost schuilt daarentegen in de betrekkelijk goedaardige Kleine Klavierstücke en En rêve. Maar die rust wordt weer hevig verstoord door de desolate elegie van La lugubre gondola die vooruitloopt op Wagners dood. Schlaflos, Frage und Antwort is niet bepaald voor een rustig door te brengen late avond.

Het fijne is, dat Lewis hier de sfeer, het karakter van elk stuk zo raak treft. Het is goed daarop nog eens attent te maken. Veel volledig omvattende alternatieven ter vergelijking wat die losse stukken betreft, zijn er niet eens: Howard (Hyperion), Pollini (DG), Cohen (Naxos), Perl (Arte Nova), Van Immerseel (Zig Zag).