Lutoslawski: Pianosonate; Etudes nr. 1 en 2; Volksmeldieën ‘Melodie ludowe’ nr. 1-12; Pianostukken ‘Bukoliki’ nr. 1-5; Pianostukken ‘Voor jonge mensen’ nr. 1-3; Invention. Ewa Kupiec. Sony88883-77843-2 (57’31”). 2013

Wat we op pianogebied van Lutoslawski vooral kennen zijn de flitsende Paganinivariaties (voor 2 piano’) en mogelijk het Pianoconcert. Maar zijn solostukken bleven nogal onderbelicht. In 1998 maakte Ann Martin-Davis er een volledige opname van op ASV CDDCA 1046, maar die raakte snel vergeten.

De pas postuum gepubliceerde Pianosonate uit 1934 dateert uit zijn conservatoriumjaren  en is vrij logisch niet aan invloeden ontkomen: Debussy en Ravel in het eerste deel en een soort Satie-achtig minimalisme in het tweede, maar de signatuur is toch duidelijk persoonlijk. De twee korte Etudes ontstonden in 1941 tijdens de Nazibezetting en laten iets van onderdrukte woede horen; ze waren mogelijk bedoeld als concoursstukken. In die oorlogsjaren speelde de componist met Panufnik duo’s in een café in Warschau.

In 1945, toen de communisten het heft in handen namen, kregen kunstenaars en intellectuelen in Polen het bepaald niet makkelijker. Als uitweg koos Lutoslawski toen voor een onschuldig lijkende bewerking van volksmelodieën en later, in 1953 voor een Suite gebaseerd op kinderliedjes die echter weinig kinderlijks verraden maar wel een vleugje Bartók in zich hebben. Ze zijn eigenlijk  vooral bedoeld voor pedagogische doeleinden.

Alleen in de Invention uit 1968 heeft iets meer eigens.

De Poolse Ewa Kupiec die deze muziek uit haar jongere jaren van haver tot kort moet kennen en die momenteel pianodocente in Hannover is, gebruikt dit materiaal voor haar studenten.

Ze speelt dit hele programma intuïtief, scherp articulerend, gul en treffend.