Lang, D.: The passing measures. Marty Ehrlich (bkl), het Birmingham symfonie orkest en –koor; de Birmingham contemporary music group o.l.v. Paul Herbert. Cantaloupe CA 21003 (42’15”). 1998

Lang, D.: Love fail. Anonymus4. Cantaloupe CA 21100    (50’19”). 2014

De Amerikaanse componist David Lang (1957) werd bekend als exponent van het ‘Bang on a can’ minimalisme dat door het cd label Canteloupe Music werd gepropageerd. Maar in dit tweetal eerder meditatieve werken in de (ooit heilige) minimalisme sfeer wordt allerminst op vaten geslagen, al gebeurt er gelukkig ook niet zo verlammend voortdurend niets. De beide onderhavige werken vertonen wis en waarachtig ontwikkeling.

In The passing measures hoeft men aan het eind alleen maar even terug te gaan naar het begin om te horen dat in ruim 42 minuten de aangehouden harmonie langzaam verder werd ontwikkeld. Het leek eerder de kunst om zo weinig mogelijk te doen door alleen en vooral de dynamiek, de textuur of de toonkleur te veranderen om die ontwikkeling te dramatiseren.

Jammer daarom dat zo weinig over het stuk wordt bekend gemaakt. Het gaat om een in memoriam in best expressieve consonante harmonieën in de vorm van een voortdurende nevel (de instrumenten worden versterkt, maar niet elektronisch gemanipuleerd) en het geheel speelt zich bij voorkeur in het midden- en lage register af.

Zelf zegt de componist dat het werk ontstond vanuit een tien minuten durend stuk voor tien musici tot een veertig minuten durend werk voor veertig musici. Jammer dat we dat origineel niet ook te horen krijgen.

De sfeer van de uitvoering getuigt van een vervoerde stemming waarin klankvermenging alles betekent; zelfs de basklarinet solo krijgt niet de kan om zich te profileren. 

Bij Love fail uit 2012 gaat het om heel wat anders, om een muziektheaterwerk in de vorm van een 14-delige liederencyclus op basis van het Tristan en Isolde verhaal over de zuivere, maar helaas onmogelijke liefde door deze ambitieuze Red Sofa componist. Daarvoor zijn teksten van Marie de France, Gottfried von Strassburg, Beatriz, comtessa de Dia, Thomas Malory en Richard Wagner gebruikt.  Zelfs een tekst uit de Yom Kippur dienst ontbreekt nuet. Met daar tussendoor meest onbegeleide beschouwingen op tekst van Lydia Davis over de beproevingen en een enkele keer de vreugde van de liefde, afgezien van klokken en een instrumentaal intermezzo tussen nr. negen en elf.

Lang keert in zijn werk terug tot de twaalfde eeuw en hij weet de vocale stijl uit de M.E. goed te benaderen en te combineren met een eigentijds harmonisch schema. Het fascinerende eindproduct is een verrassende combinatie van eenvoud en complexiteit met veel aandacht voor een volkomen natuurlijke vocale expressie.

Met een dvd opname zou het werk nog beter tot zijn recht zijn gekomen, want dan hadden we ook de kostuums van Susanne Bocanegra, het decor van Jim Findlay kunnen bewonderen. Anonymus4 bestaat uit het dames zangkwartet Ruth Cunningham, Marsha Genensky, Susan Hellauer en Jacqueline Horner-Kwiatek en houdt helaas in 2015 op te bestaan.

Het resultaat is erg boeiend om niet te zeggen fascinerend.