Mahler: Symfonie nr. 9 in D (bew. Klaus Simon). Camerata RCO o.l.v. Gustavo Gimeno. Gutman 8718868154316 (2 cd’s, 81’38”). 2014
De Duitse pianist en dirigent Klaus Simon, die eerder de eerste en vierde symfonie van Mahler een kopje kleiner maakte, zorgde wat de negende symfonie betreft voor een verkleining tot strijkkwartet, contrabas, fluit/piccolo, hobo/althobo, klarinet, basklarinet, fagot, trompet, 2 hoorns, accordeon, piano en slagwerk in 2010. Het voorbeeld van orkestwerken die vlak na W.O. I tussen 1918 en 1921 bij Schönbergs Verein für musikalische Privatausführungen voor kamermuziek geschikt werden gemaakt, is duidelijk. Omdat er in Mahler IX best nogal wat kamermuzikale gedeelten voorkomen, ging dit waarschijnlijk niet al te moeilijk. Maar het is verhelderend dat de zware tutti zijn gereduceerd en dat de essentiële kleuring haast is versterkt. De bewerking gaat wel enigszins ten koste van kleurverschillen en dynamische contrasten, maar de winst aan transparantie is heel groot, vooral in een subtiele, heldere vertolking in duidelijke contouren als deze die de symfonie waarschijnlijk toegankelijker maakt.
Het Ensemble Mini o.l.v. Joolz Gale (Ars Produktion 38155) ging Camerata RCO net even voor met een opname na een Berlijns optreden en heeft het voordeel dat het resultaat met ‘slechts’ 75’23” uitvoeringsduur op 1 cd paste. De terecht rustiger tempi leidden in Amsterdam tot ruim 81 minuten, zodat men tot een tweede cd besloot. Maar echt nodig schijnt dat tegenwoordig niet meer te zijn want er zijn voorbeelden van cd’s die ruim 82 minuten gaaf draaien.
Grappig dat Simon voor een accordeon koos, waar Schönberg de voorkeur gaf aan een harmonium. De winst aan wereldse dynamiek telt. Ook he gebruik van bekkens in het eerste deel is mooi geïntegreerd. De piano neemt maar in beperkte mate deel en heeft zeker geen continuorol. De blazers klinken terecht wat ingetogen.
Mooi is verder onder meer nog hoe sfeervol en in het juiste tempo de Ländler klinkt. Hier hoor je musici die sinds Haitink, Chailly en Jansons een rijke Mahlerervaring hebben. Dat maakt het slot adagio ook zo ontroerend.
Na deze mooie ervaring is het verstandig om een paar weken te wachten met het beluisteren van de gangbare negende. Kies dan (volgens de Vergelijkende Discografie uit mei 2015) Abbado (DG 471.624-2)of Fischer (Channel Classics CCS SA 36115) en wanneer dit het Concertgebouworkest moet wezen Chailly (Decca 475.6191) of Haitink (Philips 464.714-2).