CD Recensies

MANNEKE: ARCHIPEL 1; ORGANUM E.A.

Manneke: Pneoo; Archipel 1; Psalm 121 ‘Je lève mes yeux’; Organum; Threni, lamentations of Jeremiah; Et in tempore vespri er it lux. Resp. Jos van der Kooy (org), Loeki Stardust kwartet, Quink vocaal ensemble, Wout Oosterkamp (bs) en Koen van Stade (org). Erasmus WVH 132 (64’50”). 1995

De 7 november 1939 geboren Zeeuwse componist Zeeuwse componist en organist Daan Manneke heeft zijn tachtigste verjaardag bereikt in november 2019. Onder Nederlandse uitvoerenden is hij best geliefd en worden zijn vele werken voor symfonie orkest, harmonie- en fanfare orkest, koorwerken en orgelwerken met regelmaat uitgevoerd.

Daan Manneke is wel ‘Kapelmeester van de ruimte’ genoemd. Een rake  omschrijving aangezien dit begrip een grote rol speelt in de muziek van hem. Niet alleen vinden we iets van de openheid van de Zeeuwse eilanden terug in de reeks Archipel-composities, ook speelt hij graag met de ruimtelijke werking van zijn muziek. Daarnaast vat Manneke ruimte op als een religieus symbool en zoekt hij in zijn composities de grens op tussen religieuze en wereldlijke muziek. Hetzelfde geldt voor de tijdsruimte. Manneke heeft net als zijn ‘godfather’ Stravinsky een enorme hang naar muziek uit het verleden. Hij put uit talrijke bronnen, variërend van complexe compositietechnieken uit Middeleeuwen en Renaissance tot de verstilde eenstemmigheid van het Gregoriaans en het Geneefse Psalter. Dit alles gecombineerd met de muzikale verworvenheden van de twintigste eeuw. Het samenspel van al deze elementen geeft Mannekes muziek haar unieke klank en kleur, waarmee hij een vooraanstaande positie inneemt in het Nederlandse muziekleven.

Dat een aantal van zijn werken - waaronder helaas niet La mélodie passagère uit 1991 voor sopraansax, Cantil ornati uit 2013 voor orgel en koor en zijn opus magnum Quasi una fantasia uit 2017 als deel van de zesdelige pianocyclus Archipel - daartoe behoren, is jammer.

Dat überhaupt sommige van zijn werken op cd verkrijgbaar zijn, is vooral te danken aan de Rotterdammer Wijnand van Hooff en zijn cd labels Erasmus en WVH. Laten we dankbaar zijn voor wat er wèl is, zoals bivoorbeeld ook Archipel 2 e.a. (WVH 066), Archipel 3 e.a. (WVH 264), Archipel 4 e.a. (WVH 20), Archipel 5 e.a. (WVH 066) en Archipel 7 e.a. (DMP DVH 140127).