Monteverdi: Missa in illo tempore; Salve regina 2 en 3; Regina caeli; Cantate Domino; De Wert: Fantasia; Vox in Rama; Ascente Jesu; Adesto dolori neo; Gombert: In illo tempore loquente Jesu. Silvia Frigato (s), Barbara Zanichelli (s), Gabriella Martellacci (a), Liuwe Tamminga (org) met Odhecaton o.l.v. Paolo da Col. Ricercar RIC 322 (64’35”). 2011

 

Toen Monteverdi in 1610 zijn Vespers samen met de Missa in illo tempore publiceerde, deed hij dat ook met het doel om zijn critici het zwijgen op te leggen. Vooral de theoreticus Giovanni Artusi uit Bologna die een permanente doorn in het vlees was met zijn kritiek op de monodische ’stile moderno’.

Het aardige van het programma op deze cd is dat werken van Monteverdi zijn samengebracht met een paar van Giaches de Wert (1535 - 1596), een vertegenwoordiger uit de Vlaamse school die in 1565 in dienst kwam van hertog Guglielmo in Mantua net toen de basiliek gereed was. Hoewel hij daar verantwoordelijk was voor de liturgische muziek werd hij vooral bekend met zijn Madrigalen die in niet minder dan acht banden zijn verzameld. Maar hij schreef ook Motetten, zoals deze die hier zijn opgenomen en waarvan Vox in Rama het bekendste is.De tekst gaat over de massamoord op de onschuldigen. Ascente Jesu gaat over Jezus die slaapt op de boot van zijn discipelen terwijl een storm in aantocht is en hij rustig wil doorslapen. De opgezweepte golven zijn in de muziek goed te horen.

Het contrast met In illo tempore loquente Jesu van Nicolas Gombert (1495 - ca. 1560) is groot. Deze behoorde tot een eerdere generatie componisten uit de Vlaamse school en zijn muziek is niet erg expressief.

De reden dat dit motet in het programma is opgenomen, is omdat Monteverdi het als cantus firmus gebruikte in zijn Missa in illu tempore. Deze wordt hier niet a cappella gezongen, maar met begeleiding van viola da gamba, violone, theorbe, harp en orgel. Dit heeft een positief effect omdat de hoge stemmen van het ensemble Odhecaton nogal domineren.

In de Mis opgenomen zijn drie andere werken van Monteverdi opgenomen. Deze komen uit een verzameling werken die in de periode 1662-1667 werd gedrukt door Alessandro Vincenti uit Venetië en laten gedurfde harmonieën horen en hebben een declamatorisch karakter.   

Voor de opname in de Basilica di Santa Barbara in Mantua werd het koor op verschillende posities geplaatst om akoestisch zo gunstig mogelijke resultaten te bereiken en dat is goed gelukt. Ook de solisten leveren briljante bijdragen.