Mosolov: Symfonie nr. 5; Harpconcert. Taylor Ann Fleshman met het Moskou’s Symfonie orkest o.l.v. Arthur Arnold. Naxos 8.574102 (68’49”). 2020

 

Aan het begin het Sovjet regime behoorde Alexandr Mosolov (1900 - 1973) tot de Russische avant-garde componisten die hun werken geheel ten dienste stelden van de machthebbers. Het begint ermee dat hij diende in het Rode leger, maar gewond raakte. Hij ging toen stomme films van muziek voorzien op de piano, nam les bij Glière en Miaskovsky, ging componeren en schreef in 1926 het werk ‘De IJzergieterij ‘waarmee hij internationaal beroemd werd. Ook bekend werd zijn Pianosonate nr. 5. 

Later had hij pech: in 1930ging eenn groot deel vann zijn composities omdat de koffer waarin deze zich bevonden werd gestolen en in 1936 werd zijn lidmaatschap van de Vereniging voor hedendaagse muziek hem ontnomen omdat hij te ‘formalistisch’ zou zijn. Hij verdween zelfs acht jaar in zo/n berucht werkkamp, maar kwam vervroegd vrij. 

Uit de zes Symfonieën koos Arthur Arnold de driedelige nr. 5 uit 1965 die vrij traditioneel van bouw is (elk deel heeft een langzame inleiding) en die goed geproportioneerd is en na ruim een half uur is afgelopen. Zelf heeft hij nooit een uitvoering van dit werk gehoord. Sterker nog: Arnold moest het werk laten reconstrueren aan de hand van een dirigenten manuscript dat ik 1991 in een Russische bibliotheek werd teruggevonden.

Het licht experimentele Harpconcert, dat lang zoek was, is uit 1939 en is een antwoord uit dankbaarheid voor het Harpconcert van zijn leermeester Glière uit; het is even substantieel. De eerste uitvoering daarvan werd gegeven door Vera Dulova en Alexander Gauk. Ook daaraan is een merkwaardige geschiedenis verbonden: de dirigent weigerde om het derde deel, de nog geen vier minuten durende  ‘Gavotte’ uit dat werk uit te voeren. Gelukkig is die nu wel opgenomen met de Amerikaanse harpiste Taylor Ann Fleshman die het heel mooi speelt.

Ook de verklanking van de Symfonie nr. 5 maakt een sterke indruk. Het lijkt er sterk op dat we met twee nogal verlate cd premières te maken hebben.