Mehldau: Variations on a melancholy theme. Brad Mehldau (piano) met het Orpheus kamerorkest. Nonesuch 7559.79165-0 (34’05”). 2020
De Amerikaanse jazzpianist, componist en arrangeur Brad Mehldau (1970) waagde zich met zijn voor de pianist Kirill Gerstein geschreven Variations on a melancholy theme even buiten zijn eigen terrein. Hij schreef het tegen de achtergrond van de gedachte ‘Alsof Brahms met the blues wakker wordt’. Later voegde hij daaraan een orkestpartij toe voor het uit 34 leden bestaande Orpheus kamerorkest men maakte hij hiermee een uitgebreide tournee in 2013 waarbij hij zelf de pianopartij vertolkte. Daaruit resulteerde wat later deze opname.
Het thema heeft werkelijk wat melancholieks, maar geeft ook blijk van berusting. Mooi is hoe klassiek impressionisme wordt gecombineerd met jazzharmonieën. De elf variaties met een cadens en een naspel hebben zoals gehoopt een heel verschillend karakter van mooie mijmeringen die tal van emoties - zelfs gelukkige, maar ook quasi gewelddadige - uitdrukken. Dat alles omhuld met subtiele orkestklanken. Alsof György Ligeti even Thelonious Monk ontmoet en Brahms op afstand toeziet.
In hoeverre Mehldau in het voetspoor van Brahms (met name in zijn Intermezzi op. 117) treedt, is een vraag die de luisteraar maar moet beantwoorden. Als de interesse voor deze componist is gewekt, kan het aardig zijn om ook eens naar zijn Highway Rider uit 2010 (Nonesuch 7559.798270) te luisteren. Ook zijn Pianoconcert uit 2018 moet de moeite waard zijn.