Manoury: Lab.oratorium. Rinnat Moriah (s), Tora Augestad (ms), Patrycia Ziolkowska (actrice) en Sebastian Stemann (directeur) met het Gürzenich orkest Keulen en het SWR Vokalensemble Stuttgart o.l.v. François-Xavier Roth. Wergo WER 7396-2 (78’44”). 2019 

 

De in 1952 geboren Philippe Manoury behoort tot de belangrijkste huidige Franse componisten en beschikt over een heel eigen geluid. Met zijn compositie Lab.oratorium schiep hij in 2019 een bijzonder stuk muziektheater voor de Hamburgse Elbphilharmonie voor meer dan tweehonderdvijftig uitvoerenden en elektronica.

In het werk worden urgente thema’s van onze moeilijke tijd behandeld. Daarvoor werkte de componist samen met de Keulse directeur van het Gürzenich orkest, Nicolas Stemann om een nieuw soort Gesamtkunstwerk als combinatie van muziektheater, oratorium, ‘live’ elektronica en ruimtelijkheid te scheppen.

Het werk maakt deel uit van een trilogie en werd voorafgegaan door ‘In situ’ (NEOS 11411/4) en ‘Ring’.

Maar hier gaat Manoury in op de grote rampen die in het Middellandse Zee gebied vluchtelingen en asielzoekers, op zoek naar een veilige plaats overkomen en daarbij worden gehinderd door acties van rechts. Bij wijze van moderne Odyssee. De dramatische situaties worden op haast hartverscheurende wijze duidelijk gemaakt door gesprekken tussen de reddende zeelieden. Deze werden verzameld door Sabine Grenard van ‘SOS Méditerrané’.

Het werk heeft tien delen, maar nr. 5 ‘Theater’ ontbreekt in deze opname. In de teksten horen we snippers van Trakl. Arendt en Nietzsche. Na de orkestrale Prologue’ barst het werk los in ‘Ausfahrt und Reise’, voortdurend begeleid door het gekrijs van zeemeeuwen. 

Tora Augestad vertolkt op dramatische wijze verschillende rollen, citeert ook een gedicht van Ingeborg Bachmann. In ‘Nachtmusik und Melodram’ wordt de nachtmerrie van de vaak hopeloze vlucht beschreven. Tot slot volgt ‘Abfahrt - Nachspiel’ waarin wordt geschetst hoe vluchtelingen, ontdaan van hun wortels, voortleven. Tegenover Tora Augestad staat de Israëlische Rinnat Moriah met haar zilverkleurige sopraan voor een positiever geluid. Beide koren hebben een enorme omvang, het orkest ook, maar gelukkig gaan de stemmen van de zangeressen en de acteurs geen moment verloren. Dat François-Xavier Roth het geheel zo goed bij elkaar houdt en zorgt dat het niet sentimenteel gaat klinken,  is een klein wonder.