Madetoja, Klami, Sibelius en Pylkkänen: Scenes from the Kalavala. Madetoja: Kullervo op. 15; Klami: Kalevalasuite op. 23; Sibelius: Lemminkainen in Tuonela op. 22/2; Pylkkänen: Kullervo sotaanlähtö (1942). Lahti symfonie orkest o.l.v. Dima Slobodniouk. BIS SACD 2371 (70’25”). 2021 

 

Deze uitgave brengt ons nader in contact met uitingen van de Fine volkspoëzie zoals deze zijn verzameld in de Kalevala, een bundel met vijftig uitvoerige ‘runos’ (gedichten) die door de Finse arts en folklorist Elias Lönnrot werden bijeengebracht. De reeks begint met de schepping der aarde en ontwikkelt zich vandaar uit in verschillende episodes waarin figuren als Vänämöinen, Lemminkäinen en Kullervo worden geïntroduceerd.

Deze verzameling verscheen in 1835 en in aangevulde vorm nog eens in 1849 en werd meteen beschouwd als een nationaal epos. Dat maakte het gecompliceerd, want Finland verkeerde sinds 1809 onder Russische bezetting. Des te belangrijker was de rol die de Kalevala in de Finse kunst ging spelen. 

Dat wordt goed gedemonstreerd op deze cd die vier Kalevala-gerelateerde werken bevat die tussen 1897 en 1943 ontstonden. Sibelius mocht daarbij niet ontbreken. Zijn Kullervo symfonie is een verhaal apart, maar hier is hij vertegenwoordigd door een rariteit: de onbekende eerste versie uit 1897 van ‘Lemminkäinen in Tuonela’ uit de gelijknamige suite.

De werken van Uuno Klami (1900 - 1961), Leevi Antti Madetoja (1887 - 1947) en Tauno Pylkkänen (1865 - 1957) zijn compact. Klami gebruikt felle en primitieve kleuren in zijn vijfdelige Kalevala suite die onder invloed van Stravinsky ontstond.

De Russisch-Finse dirigent Dima Slobodeniouk (1975), die ook in Amsterdam en Rotterdam heeft gedirigeerd, zorgt voor heel goede uitvoeringen.