Martinaityte: ‘Saudade’, ‘Millefleur’, ‘New horizons’, ‘Chiaroscuro trilogy’. Litouws nationaal symfonie orkest o.l.v. Giedrė Šlekytė met Gabrielius Alekna (piano). Ondine ODE 1386-2 (70’00”). 2020

 

In 1973, toen de drie Baltische staten nog tot Rusland behoorden, werd de Litouwse componiste Žibuoklė Martinaitytė in Leningrad geboren. Ze studeerde muziek in Kaunas en Vilnius, bezocht zomercursussen in Darmstadt en Schwaz, had o.m. les van Ferneyhough en kreeg in 2020 nadat ze enige jaren in de V.S. verbleef een Guggenheim prijs. 

De vier orkestwerken van haar uit resp. 2019. 2018, 2013 en 2017 betekenen een eerste kennismaking met haar muziek. Die blijkt diverse overeenkomsten te tonen met de Franse ‘spectrale school’ van Tristan Murail, het minimalisme en componisten als Silvestrov en Pärt.

Maar het blijft slechts bij invloeden want de componiste ontwikkelde een heel eigen stem binnen de normale tonale wereld. Blijkens de composities op deze cd weet ze goed wat ze een symfonie orkest aan de uitdrukking van gevoelens kan toevertrouwen om deze in alle kracht en met grote expressie  waar te maken.

‘Saudade’ heeft een heel emotioneel karakter omdat het is geschreven uit verlangen naar huis en naar haar kort tevoren overleden vader. In ‘Millefleur’, een blijk van akoestisch hedonistisme, neemt ze ons mee voor een wandeling door duizend kleurig bloeiende en welriekende bloemen. ‘Horizons’ heeft ten doel om het perspectief van de luisteraar steeds te verleggen; het werk is gebaseerd op twee films 'Cloud atlas' en 'The hours ' en op de novelle 'If on a winter's night a traveller' en in het Pianoconcert dat schuilgaat achter de naam ‘Chiaroscuro trilogy’ wordt het verschil tussen licht en donker, tussen zwart en wit vanuit een plek van existentiële ambivalentie geduid.

Pianist Gabrielius Alekna en het Litouws Kamerorkest onder  Giedrė Šlekytė (1989) die in 2015 in Salzburg een Young Conductor Award won, zorgen dat deze vier orkestwerken optimaal tot klinken worden gebracht.