Messiaen: Eclairs sur l’Au delà. Berlijns filharmonisch orkest o.l.v. Simon Rattle. EMI 557.788-2 (60’24”). 2004

Eclairs sur l’Au delà was  het laatste grootschalige werk van Messiaen. Het vormt tot op zekere hoogte een samenvatting van, een terugblik op zijn muzikale leven. Op zestig jaar muzikale en spirituele activiteiten met vooral invloeden uit de Turangalîla symfonie, zoals met name blijkt uit het centrale vijfde deel, een treffend adagio voor strijkorkest onder de titel ‘Demeurer dans l’amour’. Maar ook uit Chronochromie wat het hechte contrapunt betreft uit ‘Les élues marqués du sceau’ en Quatuor pour la fin du temps in ‘Les sept anges aux sept trompettes’. Het is ook terug te horen aan het eind van het werk in ‘Le Christ, lumière du paradis’.

Toch vond de componist nog nieuwe vogeltjes, zoal de liervogel en bijzondere nieuwe klanken voor deze compositie zoals de mooie effecten die de basklarinet bijdraagt. In het negende deel, ‘Plusieurs oiseaux des arbres de vie’ zijn vijfentwintig vogels te horen die worden voorgesteld door achttien houtblazers.

In 1993 verzorgde Myung-Wha Chung met het Parijse Bastille opera orkest de cd première van dit werk (DG 439.929-2) en nu zette ook Rattle in Berlijn zich vol overgave in voor deze evocatieve muziek. Een Frans orkest met zijn specifieke timbres hoeft hier niet van voordeel te zijn, want het werk werd geschreven in opdracht van het New York filharmonisch orkest. Rattle had een voortreffelijk ensemble ter beschikking en hij bereikt prachtige resultaten en brengt ook een duidelijk eigen opvatting in. Toch blijft de DG opname van Chung alles overziend met een geringe marge de voorkeur houden.