Moessorgsky: Schilderijententoonstelling; Schumann: Bunte Blätter; Debussy: Cloches à travers les feuilles uit Images II. Sviatoslav Richter. BBC Legends BBCL 4103-2 (72’15”). 1968

Moessorgsky: Schilderijententoonstelling; Glinka/Balakirev: De leeuwerik; Bach/Busoni: Toccata, adagio en fuga in C BWV 564. Jevgeni Kissin. RCA 09026-63884-2 (57’30”). 2001

De gemengde Duits-Russische afkomst van Richter moet welhaast invloed hebben gehad op het unieke kunstenaarschap van hem wanneer hij op zijn best was. In Moessorgsky’s Schilderijententoonstelling zorgde dat bij hem voor een helder structuurbesef, terwijl hij toch zonder nodeloze retoriek dat kolossale werk uit één stuk met energieke panache en een vulkanisch élan wist weer te geven. Er circuleren verschillende opnamen die hij van dit werk maakte. Het bekendst is de recitalversie uit Sofia temidden van een zwaar verkouden publiek (Philips 464.734-2), maar het mooist is feitelijk nog de (ook) mono opname uit 1958 die in Moskou tot stand kwam (Melodyia 74321-29469-2).

De toen getoonde elementaire kracht en onzelfzuchtige overgave is in deze Engelse concertregistratie niet meer optimaal aanwezig, maar toch is ook deze heel fascinerend. Minstens zo belangrijk, in feite een stuk mooier is wat Richter bereikt in Schumanns Bunte Blätter, waarin hij Pires (Erato 2564-60363-2) naar de kroon steekt.

Kissin komt ook met een heel gemengd programma, waarin Moessorgsky de hoofdschotel vormt. Hij zorgt voor uiteraard technisch zeer fraai afgewerkte uitvoeringen, maar speelt de ontspannen en vrijblijvend om meer dan terloopse indruk te maken. Het is alles best mooi, maar raakt het gemoed nauwelijks en fascineert al helemaal niet.

Beter klinkende alternatieven voor Moessorgsky’s museumexcursie? Pogorelich (DG 437.667-2), Brendel (Philips 442.650-2)  en Kissin (RCA 09026-63884-2).