Mozart: Idomeneo KV 366. Richard Croft, Bernarda Fink, Sunhae Im, Alexandrina Pendatchankska, Kenneth Tarver, Nicolas Rivenq en Luca Tittoto met het RIAS Kamerkoor en het Freiburgs barokorkest o.l.v. René Jacobs. Harmonia Mundi HMC 90.2036/8 (3 cd’s, 3u11 06”) + A message of humanity, 1 dvd ( 45’50”). 2008
Met zijn opvallende, deels spraakmakende reeks opnamen van Mozartopera’s is Jacobs na Clemenza di Tito. Così fan tutte, Don Giovanni en Le Nozze di Figaro intussen aanbeland bij Idomeneo. Met Clemenza en Figaro nestelde de dirigent zich aan de top van het klassement bij de ‘oude stijl’ vertolkingen, het andere tweetal opnamen bleef nogal achter bij de hoge verwachtingen. Als luisteraar kan men dus geluk of pech hebben bij deze dirigent, maar opmerkelijk en interessant is zijn wijze van omgaan met oude partituren altijd en hij verdient het om steeds weer beluisterd te worden, al is het maar voor een keertje.
Wat hij met Idomeneo doet en laat horen is op een in de gesproken recitatieven wat te nadrukkelijk aanwezige ‘continuogroep’ van de fortepiano van Sebastian Wienand en een bescheidener cello na bewonderenswaardig. Zoals een gereinigde Nachtwacht meer van het originele schilderij liet zien dan de jarenlang in het museum hangende lichtelijk vervuilde vorm, zo klinkt hier deze opera in een nieuw licht en geluidsgewaad.
Wat we hier voorgeschoteld krijgen, is de meest vitale en authentieke interpretatie op cd tot op heden van het werk op cd. We krijgen opgedist wat werd opgevoerd bij de première in München plus wat Mozart zelf wenste of werd gedwongen om te schrappen in de derde akte en nog de alternatieve versie van sommige passages.
De directe, dramatische manier waarop Jacobs het werk gestalte geeft, maakt de kwellingen heel duidelijk waaraan Idomeneo blootstond toen hij zijn zoon moest opofferen vanwege een onverstandige ruzie. Die kwelling weet Richard Croft fraai te suggereren. Een ontroerende Idamante van Bernarda Fink is zijn passende tegenhanger; Sunhae Im is een heldere, zuivere Ilia, Alexandrina Pendatchanska een felle Elettra met scherpe kantjes.
De hele bezetting met slechts een paar bekende sterren maakt duidelijk dat het niet steeds weer nodig is om vooral gereputeerde krachten in te zetten om voortreffelijke resultaten te bereiken. Koor en orkest maken een heel goed voorbereide indruk. Zo kan en hoort een achttiende eeuwse opera seria te worden uitgevoerd, al is het soms wel op de grens van overdrijving. Laat u niet misleiden door de wat nodeloos zwaar aangezette Ouverture; wat volgt is beter in balans al kan men ook nog fronsen over sommige tempokeuzen.
De extra dvd met nadere toelichtingen en achtergronden is hoogst nuttig en moet men liefst het allereerst bekijken en beluisteren.
Wie absoluut wat meer evenwicht in de uitvoering wenst, kan als alternatief heel goed bij Gardiner (Archiv 431.674-2) terecht als het om ‘traditioneel’ gaat bij Mackerras (EMI 557.260-2).