Medtner: Pianoconcert nr. 1 in c op. 33; Pianokwintet in C op. Posth. Dmitri Alexeev met resp. het BBC symfonie orkest o.l.v. Alexander Lazarev c.q. het Nieuwe Boedapest kwartet. Hyperion CDA 66744 (58’57”). 1994

Nikolai Medtner (1880-1951) is een nogal ten onrechte in de vergetelheid geraakte Russische meester die zich als tijdgenoot en vriend van Rachmaninov in de jaren 1930 in Engeland vestigde en die net als Rachmaninov zelf een uitstekende pianist was. Groot moet het zelfvertrouwen van deze componist niet zijn geweest, want hij beschouwde zich altijd als de mindere van zijn vriend. Ook dat zal wel hebben bijgedragen aan het feit dat hij vrij obscuur bleef.

Feit is dat de muziek van Medtner, zoals hier blijkt  wat diffuus (maar nooit langdradig)  is, iets teveel van het grandioze heeft en dat memorabele melodieën bij hem niet voor het oprapen liggen. Om er toch wat interessants van te maken, moeten solist en dirigent extra in hun vermogens tasten. Wanneer dat zoals hier gebeurt, is veel gered. Zo valt er veel te genieten van een aangenaam soort Russisch idioom.

Alexeev behandelt het Eerste concert alsof het een meesterwerk is, speelt met een zekere aristocratie, maar ook met gevoel voor show. Eigenlijk is het pianokwintet interessanter. Wonderlijke, vrij introverte, maar bij vlagen ook geëxalteerde muziek. Dat het werk vlak na W.O. 1 ontstond zal daarmee te maken hebben.

Het is een kwestie van baas boven baas dat Sudbin (BIS SACD 1588) een nog beduidend pakkender uitvoering van het Eerste concert geeft, zodat de Hyperion uitgave zijn grootste waarde ontleent aan het kwintet. Wie verder wil vorsen naar Pianoconcerten van Medtnet, kan voor het Tweede en Derde terecht bij Demidenko (Hyperion CDA 66580).