Martinů: Julietta. Eva-Maria Westbroek (s), Johannes Chum (t) e.a. met het koor van het Bregenz Festival, het Moskou’s kamerkoor en het Weens symfonie orkest o.l.v. Eberhard Lorenz. Orfeo VMS 106 (3 cd’s, 2u. 33’10”). 2002 

Martinů: Julietta. Maria Tauberová (s), Ivo Zidek (t) e.a. met het Ensemble van het Praags Nationaal theater o.l.v. Jaroslav Krombholc. Supraphon SU 10.8176-2 (3 cd’s, 2u.24’46”). 1964

Martinů schreef veertien opera’s en nog meer balletten, maar zijn belangrijkste werk voor het theater is de opera Julietta (1936/7) gebaseerd op een surrealistisch toneelstuk van de Franse schrijver Georges Neveux. Dat heeft als zodanig eigenlijk geen handeling en is eerder een studie over dromen en werkelijkheid in een wereld waarin iedereen zijn geheugen kwijt is.

Een jonge man, Michel, belandt in deze vreemde wereld op zoek naar Julietta, een meisje door wie hij geobsedeerd raakte bij zijn eerdere bezoek aan een havenstad waarin de opera speelt. Maar hij vindt nooit iets tastbaars waar hij echt wat aan heeft.

Martinů had de partituur op zijn sterfbed bij zich en het is goed in te zien waarom juist dit werk zo’n speciale betekenis voor hem had. Hij was immers zelf als emigrant een misschien wel niet eeuwige reiziger, maar toch. Hij associeerde Julietta niet alleen met zijn vrouw Charlotte, maar ook met een jonge compositiestudente Vitězslava Kaprálová op wie hij zwaar verliefd werd. Toen zij op 25-jarige leeftijd overleed, waren haar laatste woorden ‘Julietta, Julietta” en het muzikale motief dat hij met haar associeerde duikt in tal van Martinů’s werken op.

Op het toneel is Julietta een fascinerend werk, dat echter in puur auditieve vorm nogal wat van zijn aantrekkingskracht kan verliezen. Mogelijk beschikt de Oostenrijkse omroep nog over een beeldregistratie van de opvoering tijdens het Bregenz Festival. Wanneer dat het geval is, zou het lonend zijn wanneer die op dvd wordt uitgebracht.

Voorlopig moeten we het doen met de audioregistratie daarvan die gelukkig ook zo goed mogelijk de treffende schoonheid van de opera zo goed als maar mogelijk laat uitkomen. De rolbezetting is een heel goede, met glansrollen voor Eva-Maria Westbroek als ongrijpbare Julietta en Johannes Chum als gekwelde dromer Michel.

De oudere opname van Krombholc voldoet eveneens goed.