Novak: Ouverture Vrouwe Godiva op. 41; Toman de bosnimf op. 40 De profundis op. 67. BBC filharmonisch orkest o.l.v. Libor Pesek. Chandos CHAN 9821 (66’22”). 1999

Novak: Zuid-Boheemse suite op. 64; Ouverture Vrouwe Godiva op. 41; De Profundis op. 67. Brno Staats filharmonisch orkest o.l.v. Jaroslav Vogel. Ultraphon 11.1873-2 (69’41”). 1960/2

De Boheemse componist Viteslav Novák (1870-1949) was een typisch buitenmens en dat wordt weerspiegeld in zijn muziek. Ook was hij erg geboeid door de vrouwelijke psyche.

In de ouverture Vrouwe Godiva, toneelmuziek bij de gelijknamige tragedie van Vrchlicky (1907), worden herinneringen gewekt niet alleen aan Smetana’s Sárka, maar in het uit drie delen bestaande symfonisch gedicht Toman de bosnimf (1906/7) ook aan Straus’ Salome. Ook enigszins aan de symfonische gedichten van Dvorak trouwens.

Maar dit tweetal werken verbleekt enigszins vergeleken met het meesterlijke driedelige De profundis, ook een symfonisch gedicht, maar nu uit het oorlogsjaar 1941 toen de Nazi’s zijn land hadden bezet en allerlei kwalijke maatregelen doorvoerden. Hier dringt zich meteen een vergelijking op met 

Martinů’s Gedenkteken voor Lidice H. 296. Een deel als ‘largo lugubre’ geeft dat wel aan. Anderzijds herinneren orgelloopjes aan dergelijke effecten uit Scriabins Poème de l’extase.

De Britse uitvoeringen van dit hele programma doen zeer competent en verzorgd. De goeddeels overlappende stukken oudere Ultraphon opname klinkt duidelijk wat minder dan de als altijd voortreffelijke Chandos dito, maar biedt wel de fleurige vierdelige Zuid-Boheemse suite en de net wat mooiere uitvoering van De profundis.