Ockeghem: ‘Missa pro defunctis’ Requiem; De la Rue: ‘Missa pro fidelibus defunctis’ Requiem. Diabolus in musica o.l.v. Antoine Guerber. Bayard 308.475-2 (66’47”). 2017

Het Requiem van Johannes Ockeghem (ca. 1410-1497) is niet alleen een mooi voorbeeld van een der eerste gregoriaanse missen, het is ook een fascinerend werk uit 1461. Het bestaat uit ‘Introitus’, ‘Kyrie Eleison’, ‘Graduale’, ‘Tractus’ en ‘Offertorium’, de overige delen werden gewoon in het standaard kerklatijn gezongen.

Wie dit Requiem voor het eerste hoort, zal waarschijnlijk denken dat het uit een veel latere tijd is. Het werk heeft namelijk ongewone harmonische verschuivingen, maakt bijzonder gebruik van de lage mannenstem register en gedurfd ritmische vondsten, ambitus, grote contrasten en een brede expressie. Het bevat quasi romantische melodieën. Luister bijvoorbeeld naar de passage voor alleen de hoge stemmen in het Kyrie en de overweldigende momenten in het Offertorium.

Het Requiem van Ockeghem als mogelijk het eerste polyfone werk in deze vorm uit die tijd, is hier gecombineerd met het Requiem van Pierre de la Rue (ca. 1460-1518) uit 1518

Het Franse, in oude muziek gespecialiseerde ensemble Diabolus in Musica is ideaal thuis in dit soort muziek en geeft daar een bijzonder mooie vertolking  met veel élan van. De textuur is redelijk open gehouden. Of hij de uitgave van Dragan Plamenac gebruikt?

Dezelfde combinatie werken bestaat, ook heel mooi, maar net een graadje minder geslaagd uitgevoerd, van de Cappella Pratensis o.l.v. Stratton Bull (Challenge CC 72541). Een nog weer andere minder bekende opname is er van het Hilliard ensemble onder Paul Hillier (EMI 749.213-2) uit 1984 en dan is er nog een van het Ensemble Organum o.l.v. Marcel Pérès (Harmonia Mundi HMC 90.1441) uit 1993. Het lijkt, dat nu Guerber de beste papieren heeft.