Poulenc: La voix humaine FP. 171; La dame de Monte Carlo. Caroline Casadesus (s) en Jean-Christophe Rigaud (p). Ad vitam AV 160215 (56’10”). 2015

Poulencs  muziekuitgever stelde in de late jaren 150 vorige eeuw voor om Jean Cocteau’s monoloog La voix humaine om te zetten in een opera. Poulenc raakte daardoor geïntrigeerd. Cocteau en hij kenden elkaar al bijna veertig jaar, vanaf het moment dat de poëet door de componistengroep Le six was aangenomen als artistiek adviseur met algemene culturele horzelfunctie. Cocteau had het scenario voor hun gezamenlijke ballet La mariés de la Tour Eiffel en de tekst van enkele van Poulencs vroege liederen geschreven.

‘Een man van liederen in elke vorm’, zo omschreef Poulenc zichzelf voor een vriend. Hij was ook een emotionele man en zijn liefdesrelaties met andere mannen bezorgden hem heel meer verdriet en pijn dan verbondenheid.

Toen hij aan La voix humaine begon, was Poulenc onvrijwillig gescheiden van zijn geliefde Lucien en het is duidelijk dat hij zich compleet identificeerde met de heldin die wordt vernederd door haar onzichtbare en onhoorbare geliefde aan de andere kant van een steeds onderbroken telefoonlijn.

Als regel horen we sinds de eerste opname van Denise Duval (EMI 565.156-2, 769.696-2) vertolkingen van het werk met orkestbegeleiding. Dat orkest geeft ook bij Felicity Lott (Harmonia Mundi HMC 90.1759), Julia Migenes (Warner 256-60680-2) en de verkorte uitgave van Jane Rhodes (Ina IMV 015) uitgesproken zoetelijke melodieën die de uiteenvallende liefdesaffaire becommentariëren. Maar hier is de waarschijnlijk eerste cd uitgave met pianobegeleiding (er is wel een dergelijke onbekende dvd, weer met Lott en Graham Johnson: Champs Hill CHRBR 045).

Deze oplossing maakt dat de aandacht meer op de vocale arioso kant met heel korte melodische vluchten is gericht. De prosodie is daardoor nog helderder terwijl de piano uitdrukkelijk zorgt voor het interpreteren van de gekwelde ziel.

Caroline Casadesus, dochter van dirigent Jean-Claude Casadesus en kleindochter van actrice Gisèle Casadesus heeft de juiste achtergrond om de eenzijdige conversatie een inderdaad hartverscheurende draai te geven. Ze is afwisselend hartstochtelijk, boos, zelfvermanend, ironisch en overspoeld door wanhoop. Ook pianist Rigaud is hoorbaar vol begrip voor het drama.

Ook voor La dame de Monte Carlo leverde Cocteau de tekst, maar ditmaal in versvorm en dit werk krijgt eveneens een heel fraaie verklanking.