CD Recensies

PERGOLESI: SEPTEM VERBA A CHRISTO IN CRUCE

Pergolesi: Septem verba a Christo in cruce moriente prolata. Sophie Karthäuser (s), Christophe Dumaux (ct), Julien Behr (t) en Konstantin Wolff (bs) met de Akademie für alte Musik Berlijn o.l.v. René Jacobs. Harmonia Mundi HMC 90.2155 (80’30”). 2011 

 

Van Haydn is de compositie Die sieben letzten Worte unserers Erlösers am Kreuze uit 1787 in zijn verschillende verschijningsvormen bekend, maar het zal als een verrassing komen dat Pergolesi onder dezelfde titel tussen 1730 en zijn vroege dood zes jaar later ook al een cyclus van Goede Vrijdag cantates in 29 delen schreef.

Tot voor kort waren de musicologen het er niet over eens of het werk echt van Pergolesi was, maar op basis van de laatste onderzoeken van de Duitse deskundige Reinhard Fehling is Jacobs daarvan overtuigd. Elk van die zeven korte cantates bevat twee heel mooie aria’s, meestal eentje voor Christus (doorgaans voor bas, maar eenmaal voor tenor) en een voor sopraan of countertenor voor Anima, de trouwe ziel die naar zijn woorden luistert.

Structureel en qua tonaliteit vormt het werk een boogvorm, maar wat het meest opvalt, is de gedurfde orkestratie. Daaraan komen strijkers en een continuo te pas, maar ook twee gedempte trompetten, een enigszins spookachtige hoorn als schaduw van Christus’ woorden, een harp en een obbligato altviool in de centrale vierde cantate te pas.

Deze muziek klinkt heel verrassend en origineel, maar is bovendien ook heel welsprekend. Jacobs’ solisten en de Berlijnse instrumentalisten roepen heel mooi een sfeer van meditatieve devotie op zonder ook maar een moment te vervallen in iets van sentimenteel (zelf)medelijden.

Een bijzonder werk, ideaal tot klinken gebracht.