Pärt: Pianosonatines nr. 1 en 2 op. 1; Partita op. 2; Variationen zur Gesundung von Arinuschka; Für Alina; Fur Anna Maria; Lamentate nr. 1-10. Ralph van Raat met de Nederlandse Radiofilharmonie o.l.v. JoAnn Falletta. Naxos 8.572525 (6553”). 2010 

 

In ruim een halve eeuw ontwikkelde de muziek van Arvo Pärt zich van een een mild neoclassicisme tot een contemplatief soort mystiek; soms werden die karaktertrekken gecombineerd, zoals in Lamentate, een omvangrijk werk dat hij in 2002 schreef in opdracht van het Tate Modern museum bij de onthulling van het grote Marsyas beeld van de Britse beeldhouwer Anish Kapour in de Turbine Hall. Het is een gigantische abstracte sculptuur van drie stalen ringen die bijeen worden gehouden door een pvc bekleding welke te beschouwen is als de gestroopte huid van de fluitspelende sater Marsyas die in een muzikaal duel met de lier spelende Apollo werd verslagen, aan een boom werd vastgebonden en levend werd gevild (Ovidius: Metamorfosen). 

Voluit heet het werk ‘Homage to Anish Kaπoor and his sculpture Anish Kapoor’, een beeld dat hem het idee van de confrontatie met de sterflijkheid gaf en ook van de relativiteit van ruimte en tijd, van lijden en catharsis. 

Erg succesvol lijkt het werk niet als ongemakkelijke mix van een nogal bombastisch, quasi-romantisch pianoconcert en vage verheven spiritualiteit.  Aan de uitvoering ligt dit negatieve oordeel beslist niet. De opname van Alexei Lubimov met het SWR Omroeporkest o.l.v. Andrey Boreyko (ECM 476.3048) overtuigde evenmin.

Maar de rest van het programma is geweldig. We horen een paar van Pärts vroegste werken uit zijn studententijd met kabbelende Toccata’s, hypnotiserende Variaties (als echo van zijn Cantus in memoriam Benjamin Britten) en de hopelijk genezing brengende werken, waarvoor dat Für Anna Maria uit 2006 een cd première is. Ralph van Raat speelt dit programma met de voortreffelijkheid die e van hem gewend zijn.