Ravel: Ma mère l’oye; Ravel en 9 anderen: L’éventail de Jeanne (de waaier van Jeanne). Nationaal orkest van Les pays de la Loire o.l.v. John Axelrod. Naxos 8.573354 (61’48”). 2012

In de klassieke muziek zijn omnibus composities waaraan meer dan twee componisten samenwerken vrij schaars. Te denken valt aan de Hexaméron S. 365a, een negendelig concertstuk dat door Liszt werd samengesteld samen met tijdgenoten als Chopin, Planté, Czerny, Herz, Pixis en Thalberg. Het bestaat uit een thema dat is  ontleend aan de mars uit Bellini’s opera I Puritani. Oorspronkelijk ging het om een pianowerk, maar Liszt werkte het ook om voor piano en orkest. Tien componisten droegen in 1927 bij aan de balletmuziek L’éventail de Jeanne: Ravel de Fanfare, Ferroud de Mars, Ibert de Wals, Roland-Manuel Canarie, Delannoy de Bourrée, Roussel de Sarabande, Milhaud de Polka, Poulenc de Pastourelle, Auric het Rondeau en Schmitt de Kermesse-valse.

Waarom zo ingewikkeld? Om gezamenlijk de toen bekende en dus populaire Parijse gastvrouw Jeanne Dubosc die in haar salon aan de Avenue d‘Iena muziekuitvoeringen organiseerde en als mecenas werkzaam was te eren. Ze leidde namelijk ook een kinderballet en vroeg dit selecte gezelschap na elk van hen een veer uit haar waaier te hebben aangeboden om een dans voor dat ballet.

Marie Laurencin ontwierp daarvoor kostuums en een kamerorkest speelde de muziek onder leiding van Roger Desormière.

In 1929 ging het ballet in de Parijse Opéra in première met de tienjarige Tamara Toemarova in de hoofdrol.

Al dragen al die onderdelen het stempel van de betreffende componist, toch vormen ze een gedifferentieerde eenheid. Het langst en substantieelst in de ‘Kermesse-valse’ van Florent Schmitt ontleend aan diens vierhandige pianowerken Reflets d’Allemagne en Trois Rapsodies.

In 1984 maakte Geoffrey Simon met het Philharmonia orkest al een opname van L’éventail de Jeanne, gecombineerd met Poulencs Les mariés de la tour Eiffel (Chandos CHAN 8356, CHAN 10290), maar de nieuwe klinkt namelijk net iets Franser zodat ook de Moeder de gans muziek goed uit te verf komt.