Reger: Vioolconcert in A op. 101; Romances nr. 1 in G op. 50/1 en 2 in D op.50/2. Tanja Becker-Bender met het Konzerthausorkest Berlijn o.l.v. Lothar Zagrosek. Hyperion CDA 67892 (74’39”). 2011

Reger: Vioolconcert in A op. 101. Elena Denisova met het Gustav Mahler ensemble o.l.v. Alexei Kornienko. Oehms OC 1862 (47’00”). 2003

‘Het werk is en blijft een monster’ merkte Max Reger op toen iemand de suggestie deed om na de première in 1908 het vioolconcert in te korten. Tijdenlang werd die lengte aangevoerd als de belangrijkste reden waarom het werk niet meer ingang vond in het repertoire.

Nu kunnen we het makkelijker over eens zijn, dat het niet eens zozeer aan de lengt ligt, maar aan de atypische stijl. Veel van Regers muziek tracht de post-Wagneriaanse chromatiek te verzoenen met de klassieke strengheid van Bach en Brahms. In dit geval zijn echter het harmonische patroon en de onderliggende strengheid minder extreem en wat overblijft is een groot post-romantisch concert dat bij vlagen te Brahmsiaans klinkt om origineel te zijn. Maar op zichzelf is het best opmerkelijk en mooi.

Eerder werden de opnamen van Manfred Scherzer (Berlin Classics BV 9124-2) en Edith Peinemann (Amati/Helikon SRR 9005/1) besproken. Maar ook Susanne Lauterbacher (Pantheon D 07620), Georg Kuhlenkampff (Q Disc 97017). Winfred Rademacher (Capriccio C 5137), Benjamin Schmid (Ondine ODE 1203-2), Ulf Wallin (CPO 777.736-2), Walter Forchert (Koch 311186) en Kolja Lessing (Telos TLS 097) legden het vast. Dat wijst erop dat het werk wat meer in de belangstelling is gekomen.

De beide Romances die Tanja Becker-Bender toevoegde, dateren uit 1900 en kunnen worden beschouwd als proefdraaien voor het grote concert. Ze vertolkt het vioolconcert dat veel van haar uithoudingsvermogen vergt omdat ze vrijwel ononderbroken actief moet zijn met sterke lyrische kracht en uitgesproken gevoel voor drama, daarbij erg goed, duidelijk gearticuleerd begeleid door Zagrosek.

De Russische violiste Elena Denisova maakte in 2003 reeds deze opname bij de Oostenrijkse omroep in een adaptatie voor viool en kamerorkest van Rudolf Kolisch die de orkestpartij slanker en lichter verteerbaar maakt.

Ook zij weet goed raad met de Regeriaanse Klangstrom die ze doorzichtig en met mooie kleurvariaties moduleert en articuleert zodat de lyriek inderdaad vrij kan stromen. Ook dirigent Kornienko heeft zich geheel met dit idioom geïdentificeerd. Er is in beide verklankingen niets te vinden dat kan tegenstaan en zo behoren ze tot de mooiste.