Rachmaninov: Morceau de fantaisie in cis op. 3/2 Prélude; Préludes op. 23 nr. 1-10; Préludes op. 32 nr. 1-13. Nikolai Lugansky. Harmonia Mundi HMM 90.2339 (82/09”). 2017
Nadat Rachmaninov in 1892 op negentienjarige leeftijd zijn Prélude in cis schreef, zou hij verbaasd zijn geweest als hij wist dat dit werkje van viereneenhalve minuut gedurende zijn hele leven zijn populairste stuk zou blijven. Deze Prélude, de tweede uit een reeks van vijf Morceaux de fantaisie, is een opvallend oorspronkelijk werk dat enigszins doet denken aan Russische klokken - een geluidswereld die voor de componist een constante bron van inspiratie zou blijven.
Toch begon de componist het vervelend te vinden dat men hem keer op keer vroeg om juist dit werk te spelen. Toen in 1903 de tien Préludes op. 23 werden uitgegeven, gaf Rachmaninov te kennen geen cyclus van 24 werken in alle mineur en majeur toonaarden te hebben willen voltooien. Maar door de reeks Préludes af te ronden door middel van de dertien Préludes op. 32 uit 1910 kon hij toch aan die voorwaarde voldoen. Slechts negentien dagen gebruikte hij voor dit opus 32.
De Preludes van opus 23 werden geschreven gedurende een periode van creatieve inspiratie, gestimuleerd door het succes van Pianoconcert nr. 2. Net als in dat concert stromen die Préludes over van thematische rijkdom en lyriek.
de Préludes uit op. 32 zijn minder welig, kariger en grootschaliger dan de bekende boogstructuur (opbouw, climax, nasleep) van de eerdere exemplaren. Deze latere stukken zijn subtieler en veeleisender; ze laten de componist op het hoogtepunt van zijn kunnen horen.
Voorheen waren het de volledige uitvoeringen van Sergio Fiorentino (APR APR 5585), Dmitri Alexeev (Virgin 7243-61624-2), Steven Osborne (Hyperion CDA 67700) en bovenal die van Vladimir Ashkenazy (Decca 467.685-2) die de diepste indruk nalieten.
Bij hen voegt zich nu Nikolai Lugansky die van elk stuk iets bijzonders maakt en een steeds evenwichtige balans maakt tussen de gewenste expressie en de technische bravour die ook gewenst is. Hij mengt een heel mooie pianoklank met bezielde lyriek, dat alles voorzien van een snufje Russische melancholie. Zo maak je direct aansprekende, zuivere muziek.