Rachmaninov: Liederen. Liederen op. 38 nr. 1-6; ‘Oh zing niet voor mij’ op. 4/4; ‘O gij, mijn vriend’ op. 4/5; ‘O gij, mijn veld’ op. 4/5; ‘Niet zolang geleden’ op. 4/6; ‘Peinzend’ op/ 8/3; ‘Droom’ op. 38/5; ‘een gebed’ op. 8/6; ‘Lentevloed’ op. 14/11; ‘Schemering’ op. 21/3; ‘Seringen’ op. 21/5; ‘Het is mooi hier’ op. 21/2; ‘Verdriet in de lente’ op. 21/12; ‘Voor mijn raam’ op. 26/10; ‘De muze’ op. 34/1; ‘Wat een geluk’ op. 34/12; ‘Vocalise’ op. 34/14 (6 maal). Julia Sitkovetsky (s) en Roger Vignoles (p). Hyperion CDA 68309 (58’19”). 2019
Dat de ‘Vocalise’ Rachmaninovs populairste lied werd, heeft iets ironisch. Niet dat het die populariteit niet zou verdienen.De soepele, langzaam dalende melodielijn heeft die intense, melancholieke stemming die we zo vaak aantreffen bij de componist. Maar het is ook een woordloos lied en uit de andere liederen op deze cd blijkt wel hoe diep Rachmaninovs vocale stijl in de Russische taal en liedtraditie is geworteld.
Geen wonder dat hij niet in staat was om na zijn verbanning in 1917 sololiederen te blijven componeren; ze ontstonden alle tussen 1892 en 1916.
De Vocalise is culminatie van de prachtige cyclus met 14 liederen op. 34 uit 1915 waar de woordloze eenvoud des te ontroerender is. Geen wonder dat er zoveel bewerkingen van in omloop zijn. Sommige gedachten zijn te diep voor woorden, lijkt het te te zeggen. In de latere liederen lijkt Rachmaninov zijn muzikale horizon te verleggen richting impressionisme, maar het is en blijft zijn hartverwarmende lyriek die de luisteraar het meest boeit.
Muziek die de essentie van woordklanken verkent, is gebaat bij Russischsprekende zangers. De Brits-Amerikaanse coloratuursopraan Julia Sitkovetsky kan waarschijnlijk nog vloeiend Russisch spreken en ze heeft een empathie met de klanken en betekenissen die haar tot een ideale vertolkster van dit materiaal maken. De Vocalise, zesmaal van verschillende kant belicht, krijgt een extra Slavisch tintje mee. Roger Vignoles ontpopt zich ook als een begripvolle Rachmaninov begeleider.
In 1995 maakte de goed Russisch sprekende Joan Rodgers, met Howard Shelley, ook een mooie cd met 29 liederen voor sopraan op (Chandos CHAN 9644). Beide dames zijn geheel aan elkaar gewaagd. Met meer Rachmaninov is Rodgers ook te vinden op CHAN 9405 en 9477.