Rihm: Jagden und Formen. Dominique My (piano) met het Ensemble Modern. DG 471.558-2 (50’53”). 2001
Steeds weer valt op hoe productief Wolfgang Rihm en vaak verschijnen zijn werken in groepen waarin hij diverse en schijnbaar embryonale gedachten verenigt.
Maar zijn prachtige 15-delige Jagden und Formen vormt een uitzondering op die regel. Hier bracht hij een aantal van aanvankelijk 15 onafhankelijke stukken bijeen en ontwikkelt deze tot een naadloos aaneengesloten geheel.
Maar daar gingen wel drie verschillende versies, elke langer dan zijn voorganger, aan vooraf. De eerste werk in 1999 in Huddersfield tijdens het koorfestival uitgevoerd de tweede werd daar in 2000 herhaald, opnieuw door het Weense Ensemble Modern. De derde - en hier opgenomen versie klonk in 2000 in Bazel.
Het begon allemaal met drie werken uit het midden van de jaren negentig: ‘Gejagte Form’, ‘Gedrängte Form’ en ‘Verborgene Formen’. Dat drietal is nu continu is aaneengesmeed tot een werk dat vijftig minuten duurt. Daarin groeit de ontwikkeling logisch voort vanuit motieven uit de beginmaten. We horen vooral bijdragen van hout- en koperblazers, harp, gitaar, piano en strijkkwintet.
Het werk begint met een handklap van alle musici waaruit een folkloristische vioolsolo (van Hae-Sun Kang) voortkomt. Daarop volgen drukke gebaren van het hele ensemble. De strijkers spelen koortsachtig, maar de blazers staan vrijwel stil totdat de rollen worden omgedraaid. Er volgen botsingen, even is er twee derde op weg, een rustpunt, daarna galoppeert de muziek verder.
Het tempo is koortsachtig, soms tuimelen de ideeën over elkaar om de rijkdom van Rihms inventiviteit tot zijn recht te laten komen. Gelukkig zijn er af en toe ook korte pauzes om even adem te halen. Daarin verschijnen dan weer milde, tere en lyrische momenten die echter vrij snel weer tot het verleden behoren.
Het geheel heeft een hechte bouw. Wanneer het eind komt, is dat evenzeer bevredigend als onvermijdelijk. We kunnen Jagden und Formen met een gerust geweten een heel geslaagde compositie noemen. Gelukkig doet het heel virtuoze Ensemble Modern onder de leiding van de Franse pianist en dirigente Dominique My de muziek in alle opzichten recht.