Rihm: ‘Sphäre nach Studie’, ‘Stabat Mater’, ‘Male über Male 2’. Tamara Stefanovich (p), Tabea Zimmermann (va), Jörg Widmann (kll) en Christian Gerhaher (b) met het Symfonie orkest van de Beierse omroep o.l.v. Franck Ollu. BR Klassik 909640 (61’30”). 2021

 

Rihm: ‘Jagden und Formen’. Symfonie orkest van de Beierse omroep o.l.v. Franck Ollu. BR Klassik BR 900640 (61’40”). 2021

 

Vandaag, 13 Maart 2022, wordt de Duitse componist Wolfgang Rihm zeventig jaar en BR Klassik viert dat met een opname van enige van zijn ruim vijfhonderd werken. De bewuste opnamen zijn ontleend aan de reeks Musica Viva concerten in München die aan eigentijdse muziek zijn gewijd. Zij demonstreren levendig hoe veelvormig zijn muziek is en hoe deze altijd in dialoog is geweest met het verleden en hoe hij er nooit voor terugdeinsde om wat voor stijl dan ook te gebruiken, om het even of het gaat om neoromantiek, post Berg expressionisme of het meest gebroken pointillisme. 

Zowel ‘Sphäre nach Studie’ voor zes instrumentalisten uit 1993/2002 als ‘Male über Male 2’ (2000/2008) voor klarinet en ensemble uit 2008 zijn gebaseerd op vroegere werken voor klarinet en piano, waaraan extra klanklagen werden toegevoegd met behoud van de oorspronkelijke melodielijnen. Het zijn beide karige, maar intens geconcentreerde composities

Bijzonder is vooral de hymne ‘Stabat Mater’ voor bariton en altviool uit 2020 waarin de altvioolmelodie zich heel mooi slingert om de door de bariton gezongen declamatorische frasen. De muziek klinkt welbewust wat ruw en heeft iets Middeleeuws. Maar klinkt ook verrassend, want de zanger, de klarinettist en het ensemble worden op reis gestuurd om nieuwe (klank)landschappen te ontdekken.

‘Jagden und Formen’ werd voor het eerst in 1999 uitgevoerd; Rihm herzag het werk driemaal en wat hier tot klinken wordt gebracht is de definitieve 16-delige versie uit 2008. Van de kortere 15-delige versie bestond al een opname van het Ensemble Modern o.l.v. Dominique My (DG 471.558-2) uit 2001, maar het is goed om de voorkeur te geven aan deze nieuwe, tien minuten langer durende versie.

Alle lof voor de vele uitstekende vertolkingen.