CD Recensies

RAUTAVAARA: HARPCONCERT; SYMFONIE NR. 8

Rautavaara: Symfonie nr. 8 De reis; Harpconcert. Mariëlle Nordmann met het Helsinki filharmonisch orkest o.l.v. Leif Segerstam. Ondine ODE 978-2 (52’30”). 2001 

Terugdenkend aan de baanbrekende werken die aan het begin van de twintigste eeuw ontstonden – de symfonische gedichten van Strauss, muziek van de jonge Scriabin, symfonieën van Mahler, Debussy’s Nocturnes – en vervolgens een sprong van zo’n honderd jaar voorwaarts maken naar Rautavaara’s sfeervolle voor het grootste deel zoetvloeiende harpconcert (2000) en achtste symfonie (1999) onderstrepen de blijvende muzikale waarden die rond het midden van de vorige eeuw wreed terzijde werden geschoven.

Maar laat er geen misverstand over bestaan: Rautavaara’s hervonden consistentie in een soort zelfgenoegzaamheid en overpeinzing laat best ruimte voor onderliggende smeulende dramatischer vuurtjes. De dit jaar tachtig geworden componist beschouwt zichzelf nog altijd als een romanticus en steekt dat in dit tweetal werken niet onder stoelen of banken. Het overheersend bedachtzame harpconcert (met twee harpen extra in het orkest) schreef hij voor de Franse harpiste Nordmann die er een toegewijde vertolking van geeft.

Zoals de ondertitel De reis doet vermoeden, heeft de achtste symfonie een uitgesproken verhalend karakter met – in de woorden van de componist – ‘de opwekking van nieuwe, verschillende aspecten en perspectieven vanuit hetzelfde standpunt en de veranderingen van licht en kleur’. Natuurgevoelens domineren het werk. Het is muziek die snel aanspreekt en wie nog twijfelt moet het derde deel van de symfonie eens proberen.

Segerstam en het Finse orkest maken toegewijd van deze muziek wat er van de maken is. Rautavaara mag dankbaar zijn dat Ondine zich blijvend zo inzet voor zijn muziek.