Bainbridge: Ad ora incerta voor zangstem, fagot en orkest nr. 1-4; Primo Levi settings nr. 1-4. Susan Bickley (ms), Kim Walker (fag) met resp. het BBC Symfonie orkest o.l.v. Martyn Brabbins en het Nash ensemble. NMC D 059 (53’54”). 1998

Poëzie over de Holocaust is barbaars, zei Theodor Adorno. Het artistieke werk van de overlevenden en dichters Paul Celan en Primo Levi leek het tegendeel te bewijzen totdat beiden zelfmoord pleegden. Eind jaren negentig schreven onder anderen twee Britse componisten echter werken die onconventioneel genoeg zijn om de bodemloze pijn van dit onderwerp te doorstaan: Harrison Birtwistle’s Pulse shadows en Simon Bainbridges met vier gedichten van Levi waarmee hij in 1997 de Grawemeyer prijs won.

‘The crow’s song’ begint met vogelgetjilp boven een neonverlicht landschap dat op de een of andere manier heel kunstmatig aandoet en dat door Michael Zev Gordon is omschreven als een ‘verlichte structurele tracering en zinnelijke melodische nuance’.

De fagot gaat spiraalsgewijs omhoog naar de mezzosopraansoliste die daarop smartelijk naar beneden daalt. Er zit iets van Berg en Mahler in de manier waarop de melodie steeds vooruit, in de richting herinnering gaat.

Solisten schaduwen elkaar en worden prominenter in de twee lichtere centrale delen voor de grootse, schokkende finale die aan Auschwitz herinnert. Met ‘Buna’ is duidelijk dank verschuldigd aan Mahlers Lied von der Erde; Levi’s ‘lege metgezel die niet langer een naam heeft’ roept onvermijdelijk Hans Bethge’s naamloze vriend uit ‘Der Abscied’ op: ‘Ik zal naar mijn vaderland reizen…. Mijn hart is stil en wacht op zijn tijd’. Levi en Bainbrdge volgen echter niet naar diens ‘verre horizon’.

De onderhavige opname is gecombineerd met nog vier toonzettingen van Bainbridge die voor kamerensemble zijn geschreven. Ook deze gaan vanaf de abstracte belofte uit Bainbridges eerdere werk naar een onverminderd directe welsprekendheid die hier erg goed is gerealiseerd.