Bax: Tintagel; Symfonie nr. 4. Ulster orkest o.l.v. Bryden Thomas. Chandos CHAN 8312 (57’03”). 1983

De Londense componist Arnold Bax identificeerde zich dermate met Ierland dat hij een tweede loopbaan als dichter had onder het pseudoniem Dermot O’Byrne. Hij omschreef zichzelf als een ‘verstokte romanticus’, hoewel hij zijn carri´re eindigde als Master of the Queens Music.

Bax was diep onder de indruk van de Paasopstand van 1916 in Dublin omdat een aantal geëxecuteerde leiders tot zijn vriendenkring behoorde. Veel van zijn beste werken schreef hij tijdens en kort na W.O. I. Zijn kleurrijkste werken zijn te vinden in zijn bijna talloze symfonische gedichten, die zijn geïnspireerd door de natuur en de Keltische mythes, zoals zijn beroemdste compositie Tintagel (1916).

Die titel refereert aan de kasteelruïne op een landtong in Cornwall, waar volgens de legende koning Arthur werd geboren. Het werk is te beschouwen als een Engelse versie van Debussy’s La mer. In een driedelige structuur worden sfeervolle zeegezichten afgewisseld door hartstochtelijke en stormachtige muziek die de componist toeschreef aan herinneringen aan de tradities van ‘koning Arthur, koning Mark en Tristan en Isolde’. Een klaaglijk chromatisch motief ontwikkelt zich tot Wagners ‘zieke Tristan’ uit Wagners opera.

Er bestaan ‘klassieke’ opnamen vat Tintagel door o.m. Adrian Boult (Lyrita LYRITA 231) en John Barbirolli (EMI 565.110-2), maar Bryden Thomas’ recentere vertolking heeft een bijzondere gloed en overtuigingskracht. Bovendien klinkt zijn opname beter doortekend.