Bernstein: Symfonie nr. 2 The age of anxiety; Bolcom: Pianoconcert. Marc-André Hamelin met het Ulster orkest o.l.v. Dmitry Sitkovetsky. Hyperion CDA 67170 (59’30”). 2000
Nooit heeft Bernstein een rechttoe rechtaan abstracte symfonie (of dito pianoconcert) gecomponeerd. Zijn drie symfonieën behoren tot wat hij zelf ooit omschreef als ‘het werk dat ik mijn leven lang aan het schrijven ben ….. over de worsteling die is geboren uit de crisis van onze eeuw, een crisis van het geloof”.
Symfonie nr. 1 Jeremiah uit 1943 uit Het boek der klachten eindigt met een mezzosopraan die de weeklacht van de profeet over de val van de tempel zingt, in symfonie nr. 3 Kaddish (1963) zingen koren Joodse geestelijke teksten en voert een verteller (bij voorkeur Bernstein zelf) een eenzijdig en steeds smartelijke wordend gesprek met zijn God;
De Symfonie nr. 2 (1949) gaat over de heersende Age of anxiety, nu zonder stemmen, maar met een solopiano. Deze solorol werd natuurlijk meteen door de componist zelf op zich genomen (Sony SK 60697). Een gedetailleerd programma is gebaseerd op een lang gedicht van W.H. Auden over de zoektocht naar betekenis en geloof in lege levens. Dit ‘lege levens’ stuk, verbeeld door een losgeslagen nachtelijk feest, is waarschijnlijk het vrolijkst, met een scherzo in de vorm van een virtuoos jazz pianostuk, vergezeld door celesta, harp, bas en (veel) slagwerk. De rest van het werk is serieuzer, maar heel eclectisch doch wel samenhangend en doelbewust in de kern.
Onder de diverse fraaie opnamen van dit wek ná Bernstein van bijvoorbeeld Cristina Ortiz uit Arnhem (Ottavo OTRC 58920), Jeffrey Kahane (Virgin 561.612-2), James Tocco (Chandos CHAN 9889), Jean-Louis Steuermann (Naos 8. 559099) en de tweede, in Israël gemaakte uitgave van Bernstein (DG 469.829-2) valt deze van Marc-André Hamelin heel positief op door het gevoelige en briljante pianospel en de scherpzinnigheid plus verbeeldingskracht van het Ulster orkest dat onder Sitkovetsky gespierdheid en helderheid combineert.
Het Pianoconcert van William Bolcom uit 1976 is een opgewekte, onderzoekende reactie op het tweehonderdjarige bestaan van de V.S. In dit werk wordt geput uit diverse types populaire muziek en in geschreven ter herinnering aan zijn leraar Milhaud. De stoeierige finale is het leukste deel. In hoeverre het geheel ironisch bedoeld is blijft een raadsel. Hamelin neemt het werk serieus op en geeft er een scrupuleuze, stijlvolle vertolking van.