Bach, J.S.: Klavecimbelconcerten nr. 1-6 BWV 1052/7. Andreas Staier met de Freiburgse Baroksolisten o.l.v. Petra Müllejans. Harmonia Mundi HMC 90.2181/2 (2 cd’s, 1u. 49’07”). 2013
Bachs dertien concerten voor één of meer klavecimbels en strijkorkest zijn producten uit zijn Leipzigse tijd. Waarschijnlijk schreef hij ze voor uitvoeringen foor het Collegium Musicum waarvan hij tussen 1729 en ongeveer 1744 de leiding had.
De werken zijn grotendeels arrangementen van oudere vioolconcerten en werden soms door Bach zelf of zijn zonen Wilhelm Friedemann en Carl Philipp Emanuel tijdens dergelijke concerten solistisch gespeeld.
Historisch gezien, zijn Bachs klavecimbelconcerten belangrijk voor de latere ontwikkeling van het pianoconcert, al lijkt één van de concerten – in C BWV 1061 – een oorspronkelijk stuk voor twee klavecimbels te zijn geweest.
Bachs biograaf Johann Niklaus Forkel schreef hierover dat het ‘zo nieuw (leek) alsof het gisteren werd gecomponeerd. Het laatste allegro is een strikt regelmatige en schitterende fuga’.
Van de zes soloconcerten verscheen een behoorlijk aantal opnamen wanneer we de pianoversies meerekenen. Maar ook de vertolkingen met klavecimbel zijn talrijk. Geen enkele daarvan is honderd procent bevredigend; misschien mogen we dat ook niet verlangen.
Maar Andreas Staier komt erg ver in de benadering van dat ideaal. Eén van de belangrijkste aspecten wordt gevorm door zijn verfrissend plooibare houding jegens de invulling van de solopartijen; die is tegelijk heel idiomatisch en spontaan. Ornamenten krijgen een joviaal karakter en de opname zorgt voor een goede balans met het al even stijlvol en goed begeleidende orkest.
Natuurlijk zijn daar die eerdere complete opnamen. Van de hieronder genoemde zijn die van Pinnock, Koopman, Van Asperen en Hill het aantrekkelijkst, maar niet duidelijk beter.
Te noemen zijn in dit verband: Gustav Leonhardt (Teldec 2564-69614-4, 21 cd’s, 4509-97452-2, 3 cd’s), Igor Kipnis (CBS M2YK 45616, 2 cd’s), Trevor Pinnock (Archiv 477.9510, 8 cd’s), Rinaldo Alessandrini (Opus 111 30-153/4), Ton Koopman (Erato 4509-91930-2), Christine Schornsheim (Brilliant Classics 94421, 3 cd’s), Bob van Asperen (Virgin 561.716-2, 4 cd’s), Richard Egarr (Harmonia Mundi HMU 90.7283/4, 2 cd’s), Paul Nicholson (Chandos CHAN 0595/6, 2 cd’s), Francesco Sera (Arts 47729/30, 2 cd’s), Robert Hill (Naxos 8.554604/6, 3 cd’s).