CD Recensies

BOULEZ: PIANOSONATES NR. 1-3; NOTATIONS NR. 1-12, PONTHUS

Boulez:  Pianosonates nr. 1,  2 en 3; Notations nr. 1-12. Marc Ponthus. Bridge 9456 A/B (2 cd’s, 80’35”). 2013

 

De drie pianosonates van Boulez staan ter weerszijden van zijn korte uitstapje naar een ‘totaal serialisme’, uit de Structures I voor twee piano’s. De eerste sonate is het werk van een 21-jarige uit 1946, de meerv ambitieuze sonate nr. 2 volgde twee jaar later als een furieuze aanval op de vleugel met gekartelde randen en meedogenloze ritmische opeenstapelingen die iets heel nieuws boden.

Her begrip van de ‘mobiele vorm’; werd door Boulez en Stockhausen vrijwel tegelijk ongevoerd, door de een in zijn derde pianosonate (1955/7), door de ander in zijn Klavierstück XI (1956).  Die derde sonate is een van Boulez’ weken die nooit werden voltooid, hoewel dat niet slecht uitkomt omdat de vorm open is. De vertolker bepaalt zelf niet alleen de volgorde der delen, maar ook het tempo en de dynamische relaties.

Drie pianisten waagden zich aan dit drietal werken: Herbert Henck (Wergo WER 60121-50), Paavali Jumppanen (DG 477.5328) en Idil Biret (Naxos 8.553353) en nu voegt Marc Pontus zich bij hen. Hij is een specialist in twintigste eeuwse pianomuziek. Hij dringt Henck met zijn knappe, goed aangevoelde vertolkingen Henck naar de achtergrond en is feitelijk interpretatief ook de meerdere van Jumppanen, maar vindt verrassend genoeg Biret als vrijwel gelijkwaardige vertolkster op zijn weg.

Interessant wordt de Bridge uitgave door de toevoeging van de twaalf Notations. Daaraan begon de componist ook in zijn vroege fase in 1945. Hier vindt hij als zeer geduchte rivaal Pierre-Laurent Aimard (DG 477.5385) tegenover zich. Hij weert zich danig, maar uiteindelijk lijkt de Fransman het toch van de Amerikaan te winnen.

Maar wie de sonates en het dozijn Notations in een goede realisatie bijeen wenst te hebben, kan goed bij Ponthus terecht.