Benjamin: Written on skin. Barbara Hanigan (s., Agnès), Rebecca Jo Loeb (ms., Engel 2, Marie), Bejun Mehta (ct., Engel 1, de jongen), Allan Clayton (t., Engel 3, John), Christophe Purves (b., de beschermer), Pierre-Laurent Aimard (p) met het Mahler kamerorkest o.l.v. George Benjamin. Nimbus NI 5885/6 (2 cd’s, 1u. 42’38”). 2012
Dat George Benjamin beschikt over een groot gevoel voor theater bleek al uit zijn kameropera Into the little hill uit 2006. Dat was een mooi aanloopje naar de voldragen opera Written on skin uit 2012. In deze, ook in Amsterdam opgevoerde opera gaat het om een dertiende eeuws Zuid-Franse ballade die verhaalt over ‘De beschermer’, een meedogenloze landeigenaar die ‘de jongen’ opdracht geeft om een boek te schrijven over zijn goede werken. Maar bij de huid waarop dat wordt geschreven, gaat het niet alleen om het perkament van dat boek, maar ook om de huid van Agnès, de vrouw van de beschermer. Haar sensualiteit en verzet worden eveneens aan het licht gebracht. Uiteindelijk wordt haar hart haar onopzettelijk als laatste maaltijd voorgezet. Aan het werk komen eveneens een stel verhalende engelen te pas die als huidige archeologen commentaar leveren.
Het libretto van Martin Crimp maakt dat de dramtis personae eigenlijk steeds in de derde persoon zingen en spreken. Dat lijkt wat gezocht en kunstmatig, maar zorgt er wel voor dat we hun gedachten al kennen voordat ze worden uitgesproken. Met als resultaat ook dat veel ‘vreemd’ en ‘verontrustend’ klinkt. Zeker als terloops ook wordt gerefereerd aan parkeerplaatsen en vliegvelden.
Maar feitelijk is het de muziek die razend knap het verhaal vertelt. Daar komt een fors bezet orkest – niet een standaard kamerorkest – aan te pas. Daarmee worden fraaie klankweefsels rond de stemmen gedrapeerd die passend de tekstexpressie dienen. Een hoogtepunt in dit opzicht is de verleidingsscène waarin een basviool en een glasharmonica de sfeer versterken.
Het succes van dit werk wordt vooral mede gedragen door de voortreffelijke zangers, met vooraan de wrede, complexe Beschermer die in al zijn uitingen ideaal wordt neergezet door Christopher Purves, de prachtige rol van Agnès voor de pure sopraan van de weer grootse Barbara Hanigan en de wereldvreemd, maar bekoorlijke Bejun Mehta als Jongen.
Tussendoor klinkt nog een twaalf minuten duet voor piano en orkest uit 2008 dat al een even duister karakter bezit, maar fraai wordt gespeeld door Aimard.
Deze opname van deze zelfverzekerde opvoering is gemaakt tijdens de première in Aix-en-Provence. Heel in de verte kan men worden herinnerd aan Debussy’s Pelléas et Mélisande.