Britten: Young person’s guide to the orchestra, The op. 34; Koselleck: The young person’s guide to the big band. Edwin Rutten (spr) met het Birmingham symfonie orkest o.l.v. Simon Rattle c.q. Edwin Rutten (spr) met de Konrad Koselleck big band o.l.v. Konrad Koselleck. Warner 5054197209550 (50’20”).
De redenen dat Benjamin Britten met zoveel sympathie en fantasie voor kinderen schreef, liggen diep begraven in zijn complexe persoonlijkheid, maar van de resultaten kan gelukkig iedereen genieten.
Hij schreef in 1946 zijn The young person’s guide to the orchestra met de ondertitel Variations and fugue on a theme of Purcell. Het bewuste thema is uit een hornpipe uit de toneelmuziek bij Abdelazar or the moor’s revenge.
Het meteen populaire stuk werd geschreven voor een voorlichtingsfilm van het Britse ministerie van onderwijs met de titel The instruments of the orchestra. De verteller in die film was Montagu Slater, de librettist van Peter Grimes die in de gepubliceerde partituur werd vervangen door Brittens medewerker Eric Crozier. Maar het werk kan ook zonder verteller worden uitgevoerd.
De variaties belichten bij toerbeurt in achttien deeltjes de secties uit het symfonie orkest; op een verlaten harp na komen de orkestleden niet solistisch aan de beurt. De fuga voert de instrumenten in dezelfde volgorde op met aan het eind een contrapunt door de majestueuze terugkeer van het thema bij de koperblazers.
Voor deze Nederlandstalige versie is gebruik gemaakt van de opname die Rattle (tekstloos) in 1982 maakte (EMI 555.394-2), zo ongeveer als de een eigen tekst gebruikende enige andere Nederlander Willem Duys gebruik maakte van de uitvoering door het Frans Nationaal orkest o.l.v. Lorin Maazel (DG 429.845-2).
De Amsterdamse arrangeur en bandleader Konrad Koselleck koos hetzelfde thema van Purcell en goot het in jazzvorm om het achtereenvolgens te ontleden in de stijl van Duke Ellington, Glenn Miller, Thad Jones en anderen uit dat wereldje en dan tot besluit weer fraai samen te voegen.
In 27 deeltjes passeren heel leerzaam en met veel animo swingend gespeeld allerlei stijlen en richtingen uit de jazz, gespeeld door de zeventinkoppige band rond het jochie Bepop in een hoofdrol.
Konrad Koselleck maakte in 2009 de cd My favourites sing! met 12 door Edwin Rutten, Ellen ten Damme, Esra Dalfidan, Mapi Quintana, Claron McFadden en Sven Ratzke gezongen nummers (Mons records MR 874485).