Berg: Wozzeck op. 7. Roman Trekel (b., Wozzeck), Anne Schwanewilms (s., Marie), Marc Molomot (t., kapitein), Nathan Berg (bs., dokter), Gordon Dietz (t., tamboer-majoor), Robert McPherson (t., Andrea), Katherine Ciesinski (s., Margret), Calvin Griffith (BS., eerste leerling), Samuel Schultz (b., tweede leerlinG), Brenton Ryan  (t., nar, dolleman) het het Studentenkoor van de Houston universiteit, leden van het Houston operakoor en het Houston symfonie orkest o.l.v. Hans Graf. Naxos 8.660390/1 (2 cd’s, 1u. 37’52”). 2013

Berg begon aan zijn eerste opera met een zelf geschreven libretto nadat hij in 1914 een opvoering van Büchners drama Woyzeck had gezien. Maar zijn week aan deze opera werd onderbroken door de Eerste Wereldoorlog en hij kon het pas acht jaar later afmaken. Wozzeck werd pas in december 1925 voor het eerst met groot succes opgevoerd in de Berlijnse Staatsopera onder leiding van Erich Kleiber.

Het verhaal wordt gepresenteerd inn vijftien korte scènes die elk een op zichzelf staande muzikale structuur hebben. Het draait om de straatarme soldaat Wozzeck die – deels door jaloezie – mentaal ineenstort. Uiteindelijk vermoordt hij de moeder van zijn kind, Marie, die is verleid door een andere soldaat. Terwijl Wozzeck zijn best doet om het kind financieel te onderhouden, wordt hij gehoond door zijn werkgever, de burgerlijke kapitein en de megalomane dokter. Nadat hij Marie heeft doodgestoken, keert Wozzeck terug naar de plaats delict en in een wanhopige poging om het moordwapen terug te vinden, verdrinkt hij in het meer.

Het is de geschiedenis van een verschoppeling, een man uit de laagste klasse die tracht zijn weg te vinden in een bikkelharde maatschappij die neerkijkt op geesteszwakte en armoede. Schönberg vond het gegeven ongeschikt (‘Je schrijft over engelen en niet over oppassers’), maar tegenwoordig voelt Wozzeck haast urgenter dan ooit.  

Sinds Dimtri Mitropoulos begin jaren vijftig vorige eeuw een zeer intense uitvoering van Wozzeck opnam, is deze opera vele malen uitstekend vastgelegd (zie Vergelijkende Discografie). Naxos had al een eerdere, heel goede Zweedse opname van Leif Segerstam in de catalogus.

Hans Graf beschikte in Texas over een puik stel solisten. Bariton Roman Trekel is een van de beste huidige Wozzecks; hij beheerst de rol van deze lijdende creatuur in alle aspecten, is grillig met een treffende mengeling van gewelddadigheid en zwakte. Anne Schwanewilms speelt Marie met een haast afgrijselijke waardigheid, maar toont ook temperament. Het Duits van Marc Molomot als kapitein is niet loepzuiver, maar zijn voordracht heeft autoriteit, Nathan Berg is een harde, kille dokter, Gordon Gietz verleent de tamboermajoor de nodige testosteron en de kleinere rollen zijn ook goed bezet.

Waar het in laatste instantie echter wat aan ontbreekt, is aan de dramatische onderbouwing door het orkest. Adorno vond dat angst en vrees de kern uitmaken van expressonistische muziek en dat is hier wat te weinig het geval. Dat had wat extremer gemoeten.

Vandaar dat men nog steeds beter af is met Abbado (DG 423.587-2) en Segerstam (Naxos 8.66086/7).