Bach, J.S.: Goldbergvariaties BWV 988. Pieter-Jan Belder. Brilliant Classics 95471 (77’40”). 2015

Volgens Bachs eerste biograaf, Johann Niklaus Forkel, werden de Goldbergvariaties gecomponeerd voor graaf Keyserlingk, de Russische ambassadeur aan het Saksische hof in Dresden, die volgens Forkel, Bach vroeg om muziek te schrijven ‘met een kalmerend karakter’ die zijn klavecinist Johann Gottlieb Goldberg kon spelen als hij ’s avonds de slaap niet kon vatten.

Of Forkel nu gelijk heeft of niet, we hebben aan deze Goldberg de warm klinkende naam te danken waaronder het in 1741 of 1742 verschenen werk Aria mit verschiedenen Veränderungen alom bekend is. 

De Goldbergs zijn stukken voor klavecimbel waarvoor Bach in elk van de dertig variaties het gebruik van twee manualen voorschreef. Natuurlijk behoren ze al lange tijd ook tot het pianorepertoire. In de Vergelijkende Discografie uit oktober 2015 bleek dat vooral die van Gould (Sony), Perahia (Sony) en Schiff (ECM) zeer de moeite waard zijn. Daarbij voegde zich onlangs nog Rana (Warner).

Maar bij  de klavecinisten werd het veld aangevoerd door Staier (Harmonia Mundi), Egarr (idem) en Hantai (niet alleen op Ambroise, maar ook op Mirare MIR 9945).

Het is logisch dat ook Pieter-Jan Belder die onder meer al zo’n mooie integrale reeks Scarlatti sonates afleverde, nu ook de Goldbergvariaties onder handen neemt. Hij doet dit met een elegante mix van studie, virtuositeit en entertainment op ongekunstelde wijze, al evenaart hij de genoemden net niet helemaal. Maar dit is in ieder geval een welkome goedkopere uitgave.

Je komt wel de merkwaardigste opnamelocaties tegen. Deze ontstond in de kapel van het Capucijnenklooster in Velp.