Bach, J.S.: Motetten. ‘Komm, Jesu, komm’ BWV 229; ‘Fürchte dich nicht, ich bin bei dir’ BWV 228; ‘Der Geist hilft unsrer Schwachheit auf’ BWV. 226; ‘Jesu meine Freude’ BWV 227; ‘Lobet den Herrn, alle Heiden’ BWV. 230; Cantate nr. 118 ‘O Jesu Christ, mein’s Lebens Licht’ BWV. 118; ‘Singet dem Herrn ein neues Lied’ BWV. 225. Noors Solistenkoor en Ensemble Allegria o.l.v. Grete Pedersen. BIS SACD 2251 (67’39”). 2017
Niemand weet precies hoeveel Motetten Bach schreef. Zijn eerste biograaf, Forkel, verwees in 1902 naar veel motetten voor één en twee koren en meldt d aarna dat er van die voor twee koren nog acht of tien bestaan. Helaas noemt hij slechts de vier die bewaard zijn gebleven: ‘Singet dem Herrn ein neues Lied’, ‘Der Geist hilft unsrer Schwachheit auf’, ‘Fürchte dich nicht, ich bin bei dir’ en ‘Komm, Jesu, komm’ - naast het vijfstemmige ‘Jesu meine Freude’ en het vierstemmige ‘Lobet den Herrn, alle Heiden’ waarvan wordt betwist wie de eigenlijke componist was. Zeker is dat veel van dit materiaal bedoeld was voor begrafenisplechtigheden.
Maar subliem is dit zestal werken, doch ook erg veeleisend voor de uitvoerenden met hun voortdurend veranderende variatie in tempo, dynamiek, textuur en sfeer. De dirigent moet keuzes maken. Hoeveel stemmen? Moet er begeleiding bij? Moet het koor uit jongens en mannen bestaan, zoals in Bachs tijd of mag het gemend zijn?
Grete Pedersen kiest in deze Noorse uitgave voor een gemengd koor en voegt hier en daar begeleiding toe, zoals met strijkers en blazers in ‘Lobet den Herrn, alle Heiden’, ‘Singet dem Herrn ein neues Lied’ en het grootse ‘Jesu meine Freude’ waar de instrumenten de architectuur verstevigen en het koor profiteert de ondersteuning.
Grete Pedersen herschept de vaak ingewikkelde werken met een helder concept en een grote muzikaliteit, het koor zingt ook met precisie, transparant en licht van toon waardoor het eindresultaat hoogst bevredigend is.
Meteen ‘Komm, Jesu, komm’ begint teer en gelijkmatig en zo gaat het verder op hoog niveau. Dat ook ‘O Jesu Christ, mein’s Lebens Licht’ BWV 118 dat meer begrafenismotet dan cantate is, is een nuttige toevoeging.
John Eliot Gardiner (Erato 2292-45979-2) bracht in zijn uitvoering wel wat meer contrast aan. Ook Harnoncourt maakte met het Bachkoor uit Stockholm ook een mooie opname (Teldec 0630-17430-2).