Bacewicz: Concert voor strijkorkest; Symfonie voor strijkorkest; Pianokwintet nr.1 (bew, Mariusz Smolij). Ewa Kupiec (p) met het Cappella Bydgostiensis kamerorkest o.l.v. Mariusz Smolij. Naxos 8.573229 (65’11”). 2013

We mogen niet vergeten dat Grazyna Bacewicz als violiste en componiste tot de pioniers behoorde die de eigentijdse Poolse muziek in de Europese muziekwereld integreerde. Behalve in Warschau kon ze dankzij een beurs van Paderewski in Parijs studeren bij Nadia Boulanger.

Het politieke klimaat in Polen sinds de Duitse inval in 1939 tot en met het communistische regime zullen haar zeker hebben gehinderd in de vrijheid om zich te uiten, maar componeren kon niemand haar verbieden. In 1954 raakte ze zwaargewond bij een auto-ongeluk en moest ze het vioolspel opgeven.

Het Concert voor strijkorkest uit 1948 wordt als een van haar belangrijkste werken beschouwd. Het is een compositie die heel geschikt is om haar muziek te verkennen. Zelf was ze niet zo gelukkig dat haar vroege werken het etiket neoklassiek kregen, maar we kunnen dit concert wel beschouwen als een modern concerto grosso waarin viool en altviool het concertino vormen.

Twee jaar eerder was de Symfonie voor strijkorkest ontstaan. Een al even vitaal en optimistisch werk in de hoekdelen en met een sereen, meditatief middendeel.

Mariusz Smolij maakte in 2013 een mooie bewerking van Pianokwintet nr. 1 uit 1952 dat zo het aanzien krijgt van een Pianoconcert. Het mooist zijn het gebruik van de volksdans oberek in het presto en de treurmars uit het langzame deel. De gepassioneerde begint met een fugato waar tegenover de piano meteen een lyrisch thema plaatst. 

Dit is muziek van Bacewicz op haar best en Ewa Kupic speelt haar concertante rol overtuigend bij een in alle drie de werken energieke en spirituele aanpak van Smolij en zijn mooie ensemble. Een puike opname zorgt voor grote kwaliteit.