Busoni: Pianowerken I. Bach: Toccata en fuga in d BWV. 565 (bew.); Prelude en fuga op. 21 K. 85; An die Jugend K. 254; Fantasia contrappuntistica (edizione defenitiva) K. 256. Wolf Harden. Naxos 8.555034 (69’56”). 2000

Busoni: Pianowerken ii. Bach, J.S.: ‘Chaconne’ uit Partita voor soloviool nr. 2 in d BWV. 1004; Etude en forme de variations op. 17, K. 206; Variaties over ‘Kommt ein Vogel geflogen’ K. 222/1-5; Thema en variaties in C K. 6; ‘Inno variaties’ K. 16; ‘Variationen über ein Präludium von Chopin op. 22, K. 213a. Wolf Harden. Naxos 8.55699 (68’55”). 2000

Busoni: Pianowerken III. Bach: Toccata, adagio en fuga in C BWV. 564 (bew.); Pianostukken op 4-6, K. 197; Scènes de ballet op.6; Balletszene op. 20, K. 209; Pianostukken op. 30a, K. 235 nr. 1 en 2; Vierte Balletszene op. 33a, K. 238; Tanzwalzer op. 53, K. 288 (bew.); Italienisches Tagebuch K. 267/1. Wolf Harden. Naxos 8.570249 (69’40”). 2006 

Busoni: Pianowerken IV. Preludium en fuga in D naar Bach BWV. 532; Elegieën ’Nach der Wendung’, ‘All’Italia!’, ‘Meine Seele bangt und hofft zu dir’, ’Turandot’s Frauengemach’, ‘Die Nachlichen’, ‘Erscheinung’ K. 249/1-6 ‘Berceuse’ K. 252/7; Fantasia nach J.S. Bach K. 253; Toccata K. 287. Wolf Harden. Naxos 8.570543 (64’17”). 2007

Busoni: Pianowerken V. Bach, J.S.: Preludium en fuga in Es ’St. Anne’ (bew.); Etudes op. 16 nr. 1-6; Pianostukken op. 33b nr. 1-6 K. 241; Variationen über ein Präludium von Chopin op. 22, K. 213a. Wolf Harden. Naxos 8.570891 (71’28”). 2007

Busoni: Pianowerken VII. Preludes op. 37 nr. 1-24 K. 181; Macchiette medioevalu op. 33. Wolf Harden. Naxos 8.572845 (65’17”). 2012

Busoni: Pianowerken VIII. Preludes op. 37 nr. 1-24 K. 181; Macchiette medioevali op. 33. Wolf Harden. Naxos 8.572845 (65’17”). 2012

Busoni: Pianowerken IX. Pianostukken ‘Una festa de villagio’ op. 9 nr. 1-6, K. 185; Racconti fatastici op. 12, K. 100; Danze antiche op. 11, K. 126; Gavotte op. 70, K. 152; Suite Campetre op.18, K. 81; Pianostukken op. 3 nr. 1-5, K. 71. Wolf Harden. Naxos 8.573751 (72’00”). 2016

Busoni: Pianowerken X. Bach, J.S.: Fantasie, adagio en fuga BWV. 906/968, K. B37; Andantino ‘Mozart KV. 271’ K.B 84; Klavierübung boek 7 ‘Acht Etüden nach Cramer’; Brahms: Koraalbewerkingen nr.1-6 op. 122 (bew.) K. B 50;Liszt: Mephistowals S. 110/2 (bew.) K. B 61. Wolf Harden. Naxos 8.573806 (74’16”). 2017 

Busoni: Pianowerken XI. Sonatine brevis nr. 5 in signo Joannis Sebastiana Bach K. 280; Fantasia contrappuntistica K. 256a; Preludium, fuga en allegro in es naar Bach BWV. 998 K.B, 36; Orgelkoraalvoorspelen K.B27 nr. 1-10. Wolf Harden. Naxos 8.573982 (69’26”). 2018

Ferrucio Busoni (1866 - 1924) heeft het zichzelf, zijn vertolkers en zijn luisteraars nooit makkelijk gemaakt. Misschien was hij daarom zo lang ‘de vergeten twintigste eeuwse componist’. Daaraan droegen ook de verscheidenheid van zijn talenten en het feit dat hij lastig te rubriceren was bij.

Als kind van beroepsmusici werd hij in Toscane geboren, maar bracht hij het grootste deel van zijn leven in Duitsland door. Hij beschouwde zichzelf primair als componist, maar was ook een van de grootste pianisten van zijn generatie.

Net als Schönberg, met wie hij een respectvolle relatie onderhield, was Busoni een formidabele theoreticus en zijn Entwurf einer neue Ästhetike der Tonkunst uit 1907 maakte hem tot een belangrijk avant-gardist en iemand die microtonaliteit (een octaaf met 36 noten) en de elektronische muziek aankondigde.

Uiteindelijk bleken zijn hang naar het verleden (Bach) en zijn analytische intelligentie het belangrijkst. Maar zeker is ook dat zijn pianowerken, nee al zijn werken, meer belangstelling verdienen.

Een Symfonie schreef hij niet, zijn Pianoconcert in een van de moeilijkste uit het hele repertoire en vergt bovendien een mannenkoor. Zijn grootste orkestwerk is een Suite uit de zelden opgevoerde Opera Die Brautwahl. Zijn korte orkestwerken zijn vreemd en kort.

Wat zijn Pianowerken betreft: die zijn erg lastig tot extreem moeilijk. Een stuk als de Fantasia contrappuntistia is vrijwel onspeelbaar en bestaat in vier versies. Zijn laatste werk de opera Doktor Faust werd onvoltooid nagelaten.

Maar wie eenmaal de moeite en de tijd neemt om zich in dit idioom te verdiepen, wordt rijkelijk beloond. De kenmerkende smaak waarmee hij dat opdient heeft een licht melancholieke inslag met merkwaardige maar ook kenmerkende harmonische wendingen. Daarvan valt ook iets terug te horen bij nde volgende generatie Duitse componisten, zoals Hindemith en Weill. De ritmische vitaliteit zal met Busoni’s Italiaanse achtergrond te maken hebben.

Wolf Harden, de zoon van een vroegere hoofdredacteur van het Duitse muziekblad Fono Forum, heeft de enorme taak op zich genomen om de volledige Pianowerken van Busoni vast te leggen. Begonnen in 2000 neemt hij daarvoor de tijd en gaat zo verder dan de deelopnamen van Roland Pöntinen (CPO 777.427-2, 999.702-2) en Marc-André Hamelin (Hyperion CDA 67951/3, 3 cd’s).

Harden gaat heel ambachtelijk te werk met een vrij lichte toets. Soms is er een vergeeflijk moment van ritmische onzekerheid, maar verder geeft hij blijk meteen hoge mate van begrip en vertrouwelijkheid met deze muziek. De in de Wyastone Hall in Monmouth (Wales) gemaakte opnamen klinken alle heel goed. 

Het heeft zeker zin om in deze reeks te investeren. Begin liefst eerst met nr. 9, want daar startte de componist ook.