Batagov: Female poetry through the ages. Nadine Koutcher (s., slagw), Anton Batagov (p., slagw.). Melodija MEL CD 10.02589 (2 cd’s, 2u., 03’20”). 2018
Anton Batagov (1965) is een Russische componist en pianist die in 1986 een prijs won bij het Tchaikovsky concours en de Amerikaanse minimalisten Reich en Glass in Rusland introduceerde; hij geldt nu als een post-minimalist en besteedt evenveel aandacht aan componeren als aan uitvoeren.
Met grote be- en verwondering heb ik naar deze beide cd’s geluisterd. Ze vormen een reis langs de geschiedenis van vrouwelijk dichtkunst van de Sumerische Enheduanna, de vroegst bekende dichteres uit de drieëntwintigste eeuw v. Chr. wier teksten op kleitabletten zijn teruggevonden tot de in 1986 geboren Russische Vera Polozkova. De Lage Landen zijn vertegenwoordigd door de dertiende eeuwse Hadewych.
Al deze zestien dichteressen waren bijzondere persoonlijkheden hoezeer hun teksten ook uit verschillende perioden en landen komen. Het is een wonder hoe Batagov ze vond en bijeen kreeg.
Zelf zegt hij daarover: ‘De liederen gaan meestal over hetzelfde onderwerp: de liefde die de vrouw diep en compromisloos ervaart over God en de geliefde die één zijn. Wat de vrouw als gift van het universum kreeg is het ‘geheim van de maan’ dat zowel op opofferende, tere als op destructieve wijze kan worden ingezet’.
De liederencyclus 16+ telt de volgende bijdragen:
Hadewych, 13e eeuw Vlaanderen: Jij die daar bent
Marina Tsvetaeva, 1892-1941 Rusland: Marina
Emily Dickinson, 1830 - 1868 V.S.: The wind
Zinaida Gippius, 1869 - 1945 Rusland: The goddess
Maya Angelou 1928 - 2014 V.S.: That’s me
Yevdokia Nagrodskaya 1866 - 1930 Rusland: The cinematograph
Enheuanna (23e eeu v. Chr. Sumerië: My queen
Emily. Brontë (1818 - 1848 Engeland: Fall, leaves
Nina Iskrento 1951 - 1995: The kiss
Anne Wharton 1659 - 1685: My joy
Mirabai 1498 - 1546 India: The dark one
Vera Polozkova 1986 Rusland: A little night rock-n-roll
Anna Akhmatova 1889 - 1966 Rusland: The secret
Sarah Teasdale 1884 - 1933 V.S.: The flight
Anne Askew 1521- 1546 Engeland: Ballad (geschreven in de gevangenis)
Kassia 810 - 865 Byzantium: Beneath the waves
P.S. You who are there
De enige die jammer genoeg ontbreekt is Sappho. Negen van de teksten worden door de Wit-Russische sopraan Nadine Koutcher die in 2015 het BBC Cardiff concours won in het Engels gezongen, de rest in het Russisch. Dat leidde tot markante, tussen veel stemmingen en heel wisselende muziekklimaten zwevende warmbloedige vocale interpretaties die door gevoelige pianonoten of meest subtiele slagwerkklanken worden begeleid. We mogen aannemen dat de intenties van Bagatov nauwkeurig zijn gereaiseerd.