Beethoven: Cellosonates nr. 1 in F op. 5/1, 2 in g op. 5/2, 3 in A op. 69, 4 in C op. 102/1 en 5 inD op. 105/2; Variaties nr. 1-12 in G over ‘See the conqu’ring hero comes’ WoO.45, Variaties nr. 1-7 in Es over ‘Bei Männern welche Liebe fühlen WoO. 46; Variaties over ‘Ein Mådchen oder Weibchen’  in F op. 66. Ori Epstein en Omri Epstein. Linn CKD 627 (2 cd’s, 2u., 35’32”). 2018 

De vijf Cellosonates van Beethoven vertellen een interessant verhaal want ze omspannen Beethovens hele creatieve leven en onthullen zijn experimenten met het medium, zijn vernieuwingen, blakende ambities en oplossingen voor probleem van een goed evenwicht.

De eerste twee sonates dateren uit 1796 en bezitten al een heel onconventionele, gecompliceerde vorm met slechts twee delen. Ze worden gedreven door een dramatische dynamiek en opvallende verschuivingen, met name in nr. 2 in g waarvan de turbulente razernij in het rondo plaatsmaakt voor een stroom van licht. Sonate nr. 3 in A is de mooiste en beroemdste van het vijftal. Het is een groots, zonovergoten werk waarin de partners elkaars gelijken zijn in het wederzijds uitwisselen van melodieën. Deze Sonate valt op door het knappe, syncopische scherzo - een hunkerend, haast nogal traag intermezzo dat oplost in de uitbundige finale.

Ook de laatste twee Sonates zijn heel boeiend, bondig en uiterst origineel. De componist noemde op. 105/1 een ‘vrije sonate’ vanwege de ongebruikelijke structuur. Het werk wisselt plotseling tussen etherische lyriek en dwingende marsritmen. De volgende sonate bevat een mooi expressief adagio en een ingenieuze dubbelfuga.

De drie meestal meteen vastgelegde Variatiewerken vormen daarop een nuttige en logische aanvulling.

Het heeft nooit ontbroken aan fijne opnamen van deze Sonates. Denk aan Miklós Perenyi en András Schiff (ECM 472.401-2), Adrian en Alfred Brendel (Philips 475.379-2) en Antonio Meneses en Menahem Pressler (Avie AV 2103).

Maar ook Ori en Omri Epstein, bekend van het Busch trio, maken bij hun debuut als duo een sterke indruk. Ook zij leveren een waardevolle bijdrage aan de reeks opnamen van deze meesterwerken.