CD Recensies

BEETHOVEN: LEONORE, JACOBS

Beethoven: Leonore op. 72. Marlis Petersen (s., Leonore), Maximilian Schmitt (t., Florestan), Dimitry Ivashchenko (bs, Rocco), Robin Johannsen (s., Marzelline), Johannes Weisser (b., Pizarro) met de Zürcher Singademie en het Freiburgs barokorkest o.l.v. René Jacobs. Harmonia Mundi HMM 90.2414/5 (2 cd’s, 2u., 19’47”). 2017  

Beethovens enige opera Fidelio werd voor het eerst in 1814 opgevoerd. Maar de basis voor dit werk was al in 1805 gelegd als Leonore. De première met een publiek dat voornamelijk bestond uit officieren van Napoleons leger die geen woord Duits verstonden, verliep rampzalig. Beethoven herzag het werk direct, haalde er wat zwakke plekken uit en maakte twee van de oorspronkelijke drie aktes, maar hij was nog steeds niet gelukkig met het resultaat en trok het werk na twee opvoeringen het jaar daarop terug. We hebben daar drie Leonore ouvertures aan te danken.

Toen het acht jaar later opnieuw opdook was  weer het nodige aan de nodige aan de tekst en de muziek veranderd, maar ditmaal was de première een groot succes. 

Er zijn dirigenten, zoals Herbert Blomstedt (Berlin Classics BC 1140-2) en John Eliot Gardiner (Archiv 453.461-2) die het werk in 1976 en 1997 opnamenVolgens Jacobs heeft de versie uit 1805 niet alleen de betere Ouverture (Leonore 2), maar verloor het werk door het schrappen van een aria van Rocco in de eerste akte en een duet van Leonore en Marzelline in de tweede aan dramatische kracht.

Deze opname is ontleend aan een welsprekende opvoering in Parijs. De dirigent kiest vlotte tempi en de Freiburgers spelen pittig en puntig. De stroperige gesproken dialogen zijn weliswaar wat ingekort, maar beslaan niettemin nog veel ruimte en klinken wel erg prominent op de voorgrond. 

De vrij lichte stemmen van Marlis Petersen als Leonore en van Maximilian Schmitt als Florestan plaatsen de opera goed in zijn historische context. Als geheel plaatst Jacobs Leonore in de traditie van het Singspiel (net als hij eerder deed met Mozarts Entführung en Zauberflöte).

Het resultaat is interessant en goed, maar maar mist de voortreffelijkheid van Gardiner.